Tại sao chúng ta thích xem phim kinh dị?

Bạn có thích xem phim kinh dị? Cho dù bạn không thích, nhưng có lẽ bạn biết một vài người trong số bạn bè hoặc người quen của bạn thích xem phim kinh dị.

Nhưng tại sao chúng ta lại thích xem những bộ phim đáng sợ? Tiến sĩ Jeffrey Goldstein, một giáo sư tâm lý học xã hội và tổ chức tại Đại học Utrecht trong một cuộc phỏng vấn năm 2013 cho IGN đã nói rằng, “Mọi người đi xem các bộ phim kinh dị bởi vì họ muốn được sợ hãi, nếu không thì họ sẽ chẳng làm điều đó đến lần thứ hai. Bạn chọn hình thức giải trí của bạn bởi vì bạn muốn nó ảnh hưởng đến bạn. Điều đó là chắc chắn đúng đối với những người đi đến các sản phẩm giải trí như phim kinh dị mà có tác động lớn.”

Theo một bài báo năm 2004 đăng trên Tạp chí Truyền thông Tâm lý bởi Tiến sĩ Glenn Walters, ba yếu tố chính khiến cho những bộ phim kinh dị được yêu thích là :

• Sự căng thẳng: bao gồm sự hồi hộp, bí ẩn, sự kinh khủng, những hình ảnh gây sốc, máu me…
• Sự phù hợp: có thể liên quan đến sự phù hợp cá nhân, ý nghĩa văn hóa hoặc sự sợ hãi cái chết…
• Sự siêu thực.

Walters đã nhắc tới một số nghiên cứu về tâm lý để hỗ trợ cho lập luận của mình. Vi dụ như: một nghiên cứu của Haidt, McCauley, và Rozin (1994) về sự ghê tởm đã được tiến hành bằng cách cho các sinh viên xem 3 đoạn video về những hình ảnh khủng khiếp trong thực tế. Clip đầu tiên cho thấy hình ảnh của một con bò bị đập choáng váng, bị giết, và bị tàn sát trong một lò mổ; một clip thứ hai trình chiếu một con khỉ sống bị đánh vào đầu bằng một cái búa, hộp sọ bị mở ra, và não của nó được sử dụng như một món tráng miệng; một clip thứ ba mô tả da mặt của một đứa trẻ được lộn từ trong ra ngoài để chuẩn bị cho phẫu thuật. 90% sinh viên đã tắt các video trước khi chúng chạy hết. Những người đã xem hết video đa số cũng cảm thấy những hình ảnh đó là khó chịu. Tuy nhiên nhiều người trong số những sinh viên này chắc chắn sẽ bỏ tiền để đi xem buổi chiếu ra mắt của một bộ phim kinh dị mới với những hình ảnh còn máu me và ghê tởm hơn 3 video thực tế mà họ đã xem. McCauley (1998) đặt ra câu hỏi hợp lý về lý do tại sao các sinh viên cảm thấy bộ phim tài liệu như vậy là khó chịu trong khi sẵn sàng ngồi xem hết một bộ phim kinh dị. Câu trả lời mà McCauley đã đưa ra là bản chất hư cấu của phim kinh dị khiến cho người xem có một cảm giác kiểm soát bằng cách tạo ra một vách ngăn tâm lý giữa họ và các hành vi bạo lực khủng khiếp trên phim. Trên thực tế, có bằng chứng cho thấy những khán giả nhìn nhận bộ phim như thứ gì đó chân thực đã chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực hơn những khán giả nhìn nhận bộ phim như một sự hư cấu.

Dolf Zillmann (cùng với James Weaver, Norbert Mundorf và Charles Aust) đã đưa ra lý thuyết xã hội hóa giới tính trong Tạp chí Tính cách và Tâm lý xã hội vào năm 1996. Zillmann cùng các đồng nghiệp của mình đã sắp xếp cho 36 cặp thanh niên nam nữ cùng xem phim kinh dị. Quan sát cho thấy thời gian xem phim của người nam sẽ dài gấp đôi nếu đối tác nữ của họ tỏ ra sợ hãi trong quá trình xem. Kết luận cuối cùng cho thấy những người nam sẽ thích bộ phim nhất khi đối tác nữ của họ tỏ ra sợ hãi và cảm thấy bộ phim nhàm chán khi đối tác nữ của họ giữ bình tĩnh. Ngược lại những người nữ sẽ cảm thấy thích bộ phim nhất khi đối tác nam của họ giữ bình tĩnh và không thích bộ phim nhất khi đối tác nam của họ tỏ ra sợ hãi. Những bộ phim kinh dị có thể được coi như là một phương tiện giúp những người trẻ tuổi khẳng định vai trò giới tính truyền thống của họ.

Về cơ bản, không có lý thuyết nào trong số những lý thuyết phía trên giải thích trọn vẹn lý do vì sao chúng ta thích xem phim kinh dị. Mỗi người có thể có những lý do khác nhau. Có lẽ tôi sẽ tiếp tục thưởng thức những bộ phim kinh dị mặc dù tôi không hoàn toàn hiểu được những động cơ của riêng tôi.

Theo Psychology Today

Biên dịch: Woody Übermensch