Bệnh gút là gì? Tổng hợp những nguy cơ từ bệnh gút và cách chữa trị

Gút (Gout) là một bệnh lý được biết đến lâu đời nhất của loài người. Ngày xưa nó được xem như là “bệnh của vua chúa” vì thường xuất hiện trên những người giàu sang với những đồ ăn thức uống xa hoa. Ngày nay bệnh gút được biết đến như một rối loạn phức tạp ảnh hưởng lên mọi người không chỉ riêng cho người giàu. Tại Việt Nam, hiện có đến hàng triệu người đang phải khổ sở vì bệnh này.

Bệnh gút thường mắc ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Bệnh gút ở nữ thường xảy ra sau mãn kinh. Đây là một bệnh chữa trị được và có nhiều cách để phòng ngừa tái phát.

Biểu hiện và triệu chứng của bệnh gút là gì

Các triệu chứng bệnh  hầu hết là cấp tính, xảy ra một cách đột ngột, người bệnh bị đánh thức đột ngột vào nửa đêm do đau khớp dữ dội. Gút thường ảnh hưởng những khớp trên ngón chân cái, nhưng cũngcó thể ở khớp bàn chân, mắt cá chân, gối, bàn tay, cổ tay,…Cơn đau điển hình có thể kéo dài 5-10 ngày rồi ngưng. Người bệnh cảm thấy các khớp như bị lửa đốt, nóng rát, sưng phồng, đau đớn và cảm giác nặng nề không thể chịu đựng nổi. Khó chịu sẽ giảm dần dần sau 1-2 tuần, các khớp có vẻ không có gì bất thường. 

Nguyên nhân của bệnh gút là gì

Bệnh này do nồng độ acid uric trong máu tăng quá cao. Acid uric là một sản phẩm phụ tạo ra do sự thoái giáng của purin. Chất này có thể thấy trong tự nhiên như một số loại thực phẩm - tạng động vật như gan, não, thận, lách - và cá trồng, cá trích, cáthu. Purin cũng có trong tất cả các loại thịt, cá và gia cầm. Thông thường thì acid uric bị phân hủy trong máu và được thải ra ngoài qua thận để ra nước tiểu.Nhưng đôi khi cơ thể bạn tạo ra quá nhiều acid uric hoặc thải acid này ra nước tiểu quá ít. Hậu quả là acid uric trong máu tăng lên, tích lũy dần dần và lắng đọng thành những tinh thể sắc nhọn hình kim tại các khớp hoặc các bao quanh khớp gây ra triệu chứng đau đớn, viêm sưng khớp.

 

Mộtsố tình trạng khác, gọi là giả gút,là tình trạng lắng đọng tinh thể ở khớp nhưng không phải tinh thể acid uric mà là tinh thể calcium pyrophosphate dihydrate. Bệnh giả gút cũng có thể gây đau khớp ngón chân cái tương tự gút nhưng thường thì ở các khớp lớn hơn như gối, cổ tay hoặc mắt cá chân.

 

Yếu tố nguy cơ tăng nguy cơ bệnh gút là gì

• Lối sống: Thường nhất là uống nhiều cồn (alcohol), đặc biệt là bia. Uống nhiều nghĩa là hơn hai cốc ở nam và một cốc ở nữ mỗi ngày. Nếu thể trọng tăng cao hơn cân nặng lý tưởng 15kg cũng làm tăng nguy cơ bệnh gút.
• Một số bệnh lý và thuốc: Một số bệnh lý và thuốc điều trị cũng có thể làm bạn tăng nguy cơ bị gút như tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ trong máu cao,hẹp lòng động mạch (do xơ vữa động mạch), phẫu thuật, các bệnh lý và tổn thương nặng, đột ngột, ít vận động,…cũng làm tăng acid uric máu. Một số thuốc như lợitiểu thiazide (một thuốc điều trị tăng huyết áp bằng cách làm giảm lượng muối và nước trong cơ thể), aspirin liều thấp và cyclosporine (một thuốc sử dụng chonhững người được ghép mô để chống thải loại mảnh ghép). Hóa trị liệu trong mộtsố bệnh như ung thư làm hủy diệt tế bào và phóng thích một lượng lớn purin vào máu.
• Gen di truyền: Một phần tư số bệnh nhân bị gút có tiền sử gia đình bệnh này.
• Tuổi và giới: Nam giới có tần suất bệnh cao hơn nữ. Phụ nữ cónồng độ acid uric máu thường thấp hơn nam, nhưng đến tuổi sau mãn kinh lại tăng lên. Nam thường bị Gout trong khoảng 30-50 tuổi, còn nữ từ 50-70.
• Biến chứng: Một số bệnh nhân bị gút tiến triển đến viêm khớp mạn tính, thường có sự thay đổi màu do lắng đọng các tinh thể dưới da cọi là sạnurat (tophi). Một số ít có thể bị sỏi thận.

Cách phòng ngừa bệnh gút

Hiện chưa có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa sự khởi phát và tái phát của các cơn gút.Tự chăm sóc bản thân, thay đổi lối sống không thể điều trị bệnh gút,nhưng rất hữu ích để hỗ trợ điều trị. Các biện pháp sau giúp giảm và ngăn ngừa triệu chứng :

• Giảm béo, giảm nồng độ acid uric máu, đồng thời giảm bới sự chịu đựng sức nặng của các khớp. Tuy nhiên không nên nhịn đói để giảm cân nhanh vì như vậy lại càng làm tăng acid uric máu.
• Tránh ăn quá nhiều đạm động vật. Đây là nguồn chứa nhiều purin. Các thực phẩm chứa nhiều purin như tạng động vật (gan, thận, não, lách), cá trồng, cá trích, cáthu,…các loại thịt, cá, gia cầm chứa ít purin hơn.
• Giới hạn hoặc tránh rượu: Uống quá nhiều rượu làm giảm bài tiết acid uric. Nếu bạn đang bị Gout, tốt nhất nên tránh hoàn toàn rượu bia.
• Hãy ăn uống nhiều nước, chất lỏng. Dịch làm pha loãng nồng độ acid uric trong máu bạn.

 Chúc bạn luôn vui khỏe !