Dạy con những hành vi ứng xử văn hóa - Kỹ năng quan trọng cha mẹ nên biết

Lễ phép với người lớn

Biết lắng nghe và tôn trọng khi người khác nói

Biết nhận lỗi sai và sửa lỗi

Biết chia sẻ với mọi người

Quan tâm giúp đỡ hàng xóng láng giềng

Biết khiêm tốn khi nhận được nhiều lời khen ngợi

Trung thực với mọi người

Biết giữ lời hứa

Biết nói lời yêu cầu và đề nghị

Biết ơn thầy cô giáo

Lịch sự khi gọi và nhận điện thoại

Biết tự lập

Biết bảo vệ bản thân tránh khỏi nguy hiểm

Xã hội hiện đại ngày nay mang đến cho cuộc sống con người nhiều điều kiện vật chất nhưng cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ con. Cha mẹ vì bận rộn với cuộc sống hằng ngày cũng không có nhiều thời gian ở bên con, vì vậy đòi hỏi mỗi trẻ đều phải có những kỹ năng cần thiết để xử lý cũng như bảo vệ chính bản thân mình khi không có người lớn bên cạnh. Sau đây là một số kỹ năng mà cha mẹ cần dạy con với tình huống bản thân gặp nguy hiểm mà con trẻ phải đối mặt:

1. Kỹ năng ứng xử khi bị lạc: dạy con làm cách nào để tìm được sự giúp đỡ cũng như là tránh gặp người xấu, cha mẹ cần dạy con ghi nhớ số điện thoại, địa chỉ nhà...

2. Kỹ năng an toàn khi tham gia giao thông: cha mẹ cần dạy con ghi nhớ một số tín hiệu hay biển báo đơn giản, tùy vào lứa tuổi của các con mà cha mẹ có thể chỉ dẫn phù hợp.

3. Kỹ năng an toàn khi tự chơi: dạy con cần tránh những vật hay nơi có thể gây nguy hiểm cho mình, nhưng trẻ con thường rất ham chơi nên đòi hỏi bạn phải có cách thuyết phục phù hợp và cho con xem những tình huống có thật để trẻ sợ và biết bảo vệ bản thân.

4. Kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể: đây là kỹ năng quan trọng và cần thiết nhất là trong xã hội hiện nay, cha mẹ cần đảm bảo cho con có những kiến thức cơ bản về vấn đề bảo vệ thân thể cũng như cách phòng tránh khi bị xâm hại, nếu bị xâm hại cơ thể các con nên ứng xử ra sao, đừng sợ hãi hoặc xấu hổ mà giữ kín rồi dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Trong cuộc sống hằng ngày, nếu có những hành vi động chạm cơ thể, con nên nói ngay với cha mẹ hoặc những người thân.

Khi chúng ta muốn dạy con được dễ dàng thì việc đầu tiên, mỗi bậc cha mẹ cần ở bên con như một người bạn lớn và ghi nhớ các nguyên tắc tiếp cận và dạy trẻ như sau:

1. Thường xuyên nói chuyện, trao đổi với con, tạo cho niềm tin và sự cởi mở.

2. Khi con sai, nên giải thích cho con, không nên quát mắng hay đánh đập con (đặc biệt là nơi đông người).

3. Tập thói quen cho con hiểu về nhân - quả: nếu con làm sai, làm việc xấu thì sẽ phải nhận hình phạt về mình.

4. Đọc sách cho con nghe, cho con xem những tình huống có thể xảy ra trong cuộc sống bằng những vở kịch, đặt con vào tình huống ấy để con hiểu và tìm cách giải quyết tình huống.

5. Đưa ra những quy tắc an toàn và không an toàn, được phép và không được phép làm đồng thời giải thích cho con hiểu. Nếu con thực hiện tốt, con sẽ được khen ngợi và thưởng, nếu con vi phạm vào những điều cha mẹ đã không cho phép làm, con phải chấp nhận bị phạt.

6. Tuyệt đối không được quá nuông chiều con, bạn phải thống nhất trong cách dạy con (có thể một người cứng một người mềm), cha mẹ và những người thân trong gia đình phải là những người làm gương trước tiên.

7. Không nên quá bảo bọc trẻ mà phải để tự con phát triển tự nhiên về thể chất lẫn tâm lí, tình cảm hay sở thích. Cha mẹ chỉ ở bên cạnh quan sát, hỗ trợ khi cần và đóng vai trò là người định hướng cho con. Cha mẹ không được can thiệp quá sâu vào sở thích hay ép buộc con quá nhiều về những gì trẻ không muốn, như thế trẻ sẽ có tâm lí phản kháng, chống đối; còn nếu trẻ chấp thuận một cách gượng ép thì lâu dần sẽ cản trở sự phát triển tự nhiên của trẻ cũng như khả năng độc lập, sáng tạo mà trẻ vốn có.