Bài học thành công từ Jackie Chan
Đăng 4 năm trướcCó thể nói, sau Lý Tiểu Long thì Thành Long chính là ngôi sao sáng thứ 2 đưa võ thuật Trung Hoa đến với màn bạc Holywood và đạt những thành công rực rỡ với nghệ danh Jackie Chan. Khác với phong cách mạnh mẽ cùng chất ngông của Tiểu Long, Thành Long chọn cho mình một con đường khác đó là hành động đi kèm với yếu tố hài hước. Đằng sau ánh vinh quang ấy của Jackie cũng không ít những chông gai, đau khổ, bị cám dỗ và đánh đổi bằng máu cùng nước mắt.
1. Ngọc bất trác bất thành khí
Thành Long đến với võ thuật từ rất sớm. Ông sinh năm 1954 tại đảo Hồng Kông trong một gia đình nghèo, ít học. Vốn bản tính ham chơi, nghịch ngợm , bướng bỉnh và không thích đến trường, vậy là Thành Long sớm thôi học. Sau này, ông đã thừa nhận trong một lần phỏng vấn về học vấn thấp kém của mình và bày tỏ sự hối tiếc về điều đó. Ông không thể rành rọt tiếng Quan Thoại đôi khi cũng không thể viết tên mình bằng chữ Hán.
Thành Long đam mê điện ảnh võ thuật từ thuở nhỏ. Gia cảnh quá khó khăn, cha ông định bán Thành Long cho một gia đình khác nhưng may mắn thay cha mẹ ông đã giữ lại con trai của mình.Vào năm 1960, cha Thành Long nhập cư vào Canberra (Úc) để làm đầu bếp cho Đại sứ quán Hoa Kỳ. Từ đây, cuộc đời ông bắt đầu một ngã rẽ cho cuộc hành trình mới.Thành Long được cha gởi đến học tại Học Viện Hí Kịch Hồng Kông của sư phụ Vu Chiêm Nguyên.
Đây là môi trường vô cùng khắc nghiệt. Để nhập học vào trường này, các phụ huynh phải chấp thuận ký vào một Khế Ước Sinh Tử. Nếu học sinh bị bệnh hoặc tử vong nhà trường sẽ không chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, cậu bé Thành Long vốn có lòng đam mê võ thuật như cá gặp nước.Ông đã bắt đầu lĩnh hội những kĩ năng võ thuật từ thầy Vu Chiêm Nguyên và rất được lòng thầy.
Chính sư phụ Vu đã tạo dựng lên rất nhiều tên tuổi lớn cho nền Điện Ảnh Võ Thuật Hồng Kông. Tại học viện, Thành Long đã tham gia vào nhóm kinh kịch "Thất tiểu phúc" gồm: Hồng Kim Bảo (Nguyên Long), Nguyên Khuê, Nguyên Hoa, Thành Long (Nguyên Lâu), Nguyên Bân, Nguyên Đức và Nguyên Bưu.Sư phụ Vu Chiêm Nguyên là một người vô cùng nghiêm khắc, học viên có thể bị những trận đòn roi cùng hình thức kỷ luật thép.
Hằng ngày, cậu bé Thành Long phải thức dậy từ 5 giờ sáng và luyện tập chăm chỉ đến 12 giờ khuya. Cứ thế trong suốt 10 năm trui rèn đến năm 17 tuổi.Cũng từ ngôi trường hà khắc này đã tôi luyện nên một Thành Long vô cùng lì lợm và đầy bản lĩnh về sau.
2. Cái bóng của Bruce Lee
Năm 18 tuổi, Thành Long đã may mắn khi được tham gia ê-kíp diễn viên đóng thế của “Fist of Fury” (Tinh Võ Môn - 1972) và “Enter the Dragon” (Long tranh hổ đấu - 1973). Cũng trong khoảng thời gian này, Thành Long đã có dịp lĩnh giáo thần tượng của mình - ngôi sao Bruce Lee tức Lý Tiểu Long.
Ông đã học tập rất nhiều từ những pha biểu diễn khi đóng thế cho Tiểu Long và càng thêm yêu mến về tính tình của ngôi sao này.Ông nói: “Anh ấy ảnh hưởng tới tôi rất nhiều. Tôi thần tượng anh ấy từ cách anh ấy trò chuyện với mọi người. Trên phim trường, anh ấy có thể nói cả tiếng Hoa và tiếng Anh. Mọi người nhìn anh ấy như thể một vị thần trên phim trường”. Lý Tiểu Long luôn đối xử với mọi người rất bình đẳng. Anh thường trò chuyện với tất cả mọi người làm việc trên phim trường, cùng ăn với họ, không phân biệt đẳng cấp hay vai trò.
Trong một cảnh quay, Thành Long phải treo mình trên dây cáp, nhưng người phụ trách điều khiển dây cáp đã thả dây xuống quá nhanh khiến Thành Long bị ngã xuống đất bất ngờ và đau đớn, Lý Tiểu Long liền chạy lại kiểm tra xem Thành Long có ổn không: “Lý Tiểu Long đã nâng tôi dậy, khi ấy, tôi rất bất ngờ vì được thần tượng đích thân hỗ trợ”.
Được làm việc chung với một huyền thoại võ thuật đẳng cấp như Lý Tiểu Long, người đã có công góp phần xây dựng hình ảnh võ thuật Trung Hoa đến với điên ảnh thế giới là một kinh nghiệm vô cùng quý báu với Thành Long. Tuy nhiên, từ đó ông cũng chọn ra một con đường riêng cho mình.
Quả thật, Jackie Chan không phải là cái bóng của Bruce Lee như ông từng nói: "Tôi không muốn làm Lý Tiểu Long thứ hai mà chỉ muốn làm Thành Long thứ nhất"
3. Sự táo bạo tạo nên thành công
Những pha biểu diễn ngoạn mục của Lý Tiểu Long như là một bước tiên phong làm thay đổi cách nhìn của người Tây phương về các trường phái Võ học Á Đông, đặc biệt là võ thuật Trung Hoa. Tính chất mạo hiểm cũng như những tình huống kich tính đòi hỏi kĩ năng diễn xuất đặc biệt không phải ai cũng thực hiện được đã làm nên một Bruce Lee độc nhất vô nhị.
Tuy vậy, Thành Long muốn đưa chất lượng biểu diễn của điện ảnh võ thuật lên một tầm cao mới, độc đáo hơn. Ông nhận ra, trong một vài cảnh quay, Lý Tiểu Long vẫn dùng các diễn viên đóng thế. Điều này gây cho khán giả sự thất vọng nếu vô tình phát hiện ra đó không phải là Lý Tiểu Long. Dĩ nhiên là công nghệ lẫn kĩ xảo điện ảnh thời ấy chưa đạt đến như hiện nay.
Thành Long muốn tự mình thực hiện các pha mạo hiểm mà không cần phải dùng đến những diễn viên đóng thế.Thành Long phải trả giá cho sự liều lĩnh của mình với không ít lần vào sinh ra tử. Nhưng đó cũng là cách ônh tạo nên thương hiệu của chính mình. Ông từng chia sẻ khi thời điểm ấy, điện ảnh Á Châu không bằng các nước Âu Mỹ, muốn cạnh tranh thì chỉ có lấy sự táo bạo mà chiến thắng. Ông đã đánh đổi vinh quang mìng không chỉ bằng tài năng mà cả bằng máu.
Năm 1978, Thành Long bị đá vào mắt, xương lông mày tổn thương nặng khi đóng Túy quyền. Cũng năm này, khi đóng Xà hình điêu thủ, anh bị đá gãy một chiếc răng, cánh tay bị kiếm lia qua, máu chảy đầm đìa.Năm 1980, khi đóng Sư đệ xuất mã, Thành Long bị va đập vỡ sống mũi, bị chém mạnh vào phần cổ họng, nguy hiểm tới tính mạng.Năm 1983, khi đóng Kế hoạch A, anh bị thương nặng phần xương cổ, vỡ sống mũi.Năm 1985, khi đóng Câu chuyện cảnh sát, Thành Long bị chấn thương nặng ở cột sống và xương chậu.
Năm 1986, khi đóng Long huynh hổ đệ, Thành Long rơi từ cao xuống, bị xuất huyết não, dẫn đến thính lực tai phải chỉ còn 20%. Năm 1990, khi đóng phần tiếp của phim này, Thành Long tiếp tục bị thương.
Và cùng với những thành tích đã đạt được, kỷ lục Guinness đã chính thức xác nhận 2 kỷ lục mới nhất của Thành Long là: "Diễn viên thực hiện nhiều cảnh nguy hiểm nhất" và "Người thực hiện nhiều vai trò nhất trong phim".
Trong bộ phim Chinese Zodiac (tên tiếng Việt: 12 con giáp) Thành Long đã tự mình thực hiện 15 vai trò khác nhau trong đoàn phim, bao gồm: đạo diễn, biên kịch, diễn viên chính (trong vai Asian Hawk), nhà sản xuất, người chịu trách nhiệm sản xuất, quay phim, quản lý đơn vị sản xuất, điều hành vận tải, điều hành việc đóng thế, trưởng kíp, soạn nhạc, người hát ca khúc chủ đề của phim, người quản lý trang phục, đạo cụ và trực tiếp thực hiện các cảnh thay diễn viên đóng thế. Đây thật sự là một chuyện phi thường mà không phải ai cũng có thể thực hiện được.
4. Những góc khuất của cuộc đời
Là một con người, khi đứng trên đỉnh vinh quang không ít người bị sa ngã trước cám dỗ. Tuy nhiên, Thành Long không ngần ngại chia sẻ với dư luận về cuộc sống trụy lạc của mình trong quá khứ và coi đó là quãng thời gian đáng để quên.Trong cuốn tự truyện mang tên "Never Grow Up", Thành Long đã có những chia sẻ gây sốc về tuổi trẻ của ông khi đứng trên đỉnh cao sự nghiệp cùng số tài sản khổng lồ kiếm được sau mỗi dự án phim lớn. Nhưng điều làm tài tử võ thuật nuối tiếc là không học hành tử tế mà quá mải mê vào những cuộc vui.
Có lúc, Thành Long lại chìm đắm trong rượu chè, bài bạc, chất kích thích và gái mại dâm. Ngay cả lúc mới chỉ là diễn viên đóng thế vô danh, ông đã "nướng" tiền vào cờ bạc. Thậm chí, tài tử này còn là khách quen của vũ trường, sẵn sàng qua lại với gái làng chơi.Thành Long còn thừa nhận: "10 năm trước, tôi đốt 2 triệu đô (46 tỷ) trong vòng 1 năm chỉ để trả tiền cho các bữa ăn của mọi người. Tôi còn tặng họ những món đồ xa xỉ, đồng hồ, xe hơi, áo da thiết kế, những chai rượu đắt đỏ",...
Trong cuốn hồi ký thứ 2 (cuốn đầu tiên của ông có tựa I Am Jacky Chan: A Life in Action được ra mắt vào năm 1998), Thành Long đã phơi bày mặt tối trái ngược hoàn toàn với những nhân vật anh hùng trên màn ảnh, bao gồm cả việc ông cư xử tệ với nhiều người phụ nữ.Cuộc hôn nhân hay những mối quan hệ ngoài luồng của Thành Long cũng được chia sẻ một cách chân thực trong cuốn sách.
Anh cũng thẳng thắn chia sẻ về những đối xử bất công với Lâm Phụng Kiều và con trai vì tin lời bạn cho rằng cô ta là kẻ đào mỏ và quen anh có mục đích. Chính cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc đã làm con trai anh cũng trượt dài trên những thói hư giống bố.Không chỉ Lâm Phụng Kiều mà còn có nhiều người phụ nữ đã từng một và nhiều lần đau khổ vì nam diễn viên. Sau tất cả, Thành Long cho rằng những hành vi xấu xa của mình trong quá khứ nguyên do là bởi tính cách trẻ con, sự thiếu hụt cảm giác an toàn.
Có thể, cuộc đời vinh quang của Thành Long phản ánh đầy đủ sự hỉ nộ ái ố của các siêu sao màn bạc. Sự thành công chỉ đến với những ai dũng cảm mở lối đi riêng, chấp nhận đánh đổi, hy sinh và nhìn lại sai lầm trong quá khứ của mình.
Hồ Hoàng Anh tổng hợp