Giải mã hiện tượng 'đếm đến ba': Đó hoàn toàn chỉ là thói quen ngẫu nhiên, hay thật sự có một ý nghĩa sâu xa nào đó?

Ngày 9 tháng Một năm 2007 là thời điểm Steve Jobs cho ra mắt thế hệ iPhone đầu tiên. Đó là một thời khắc hệ trọng trong lịch sử ngành công nghệ (và lịch sử của xã hội nữa) - iPhone đã thay đổi hầu như mọi khía cạnh trong cách chúng ta tương tác với nhau cũng như thay đổi rất nhiều thương hiệu trên thị trường, với hệ điều hành Android và những phụ kiện khác nhanh chóng xuất hiện theo sau. Vượt trên cả nội dung mà thời khắc đó mang đến, thì bản thân màn giới thiệu cũng vô cùng thú vị.[1] 

Jobs vốn nổi tiếng với những câu nói kiểu như "Chờ đã, còn nữa này" hay "Một điều nữa" được dùng trong các buổi thuyết trình của ông, và ông  thậm chí còn mở đầu buổi ra mắt năm 2007 bằng cách bàn luận về ba sản phẩm mang tính cách mạng mà họ sắp giới thiệu: 

• Thứ nhất, một chiếc iPod màn hình rộng được điều khiển bằng cảm ứng 
• Thứ hai, là một chiếc điện thoại di động mang tính cách mạng 
• Và thứ ba, là một thiết bị thông tin truyền thông bằng Internet mang tính đột phá
  

Khi khán giả vỗ tay tán thưởng, rốt cuộc Jobs mới nói,“Các bạn có nhận thấy không? Đây không phải là ba thiết bị riêng rẽ, mà chúng là một thiết bị và ta gọi đó là iPhone!" 

Cách mà Jobs thiết kế bài thuyết trình của mình là một khái niệm được gọi là "Quy Tắc Số 3." Chính xác thì nó là gì, và tại sao nó lại đặc biệt đến thế?

Sức Mạnh Của Số Ba

Quy Tắc Số 3 là một nguyên lí dùng cho văn viết được mô tả trong cuốn sách Cách Viết Ngắn Gọn của Roy Peter Clark. Nó khuyên ta rằng các sự việc hoặc tính chất được giới thiệu bởi ba mục sẽ mang tính hài hước hơn, làm khán giả thỏa mãn hơn, và đạt được hiệu quả cao hơn trong việc biểu đạt một thông điệp và lôi cuốn khán giả. Khán giả sẽ dễ ghi nhớ các thông tin được truyền tải hơn, và diễn giả sẽ trông có vẻ "trí thức" hơn trong khi vẫn giữ được sự đơn giản và cuốn hút. 

Martin Luther King con (con trai của Martin Luther King cha), nhà hoạt động xã hội đấu tranh cho quyền công dân, đồng thời là nhà truyền giáo, vốn nổi tiếng với việc sử dụng các bộ ba và Quy Tắc Số 3 xuyên suốt các bài diễn văn mang tầm ảnh hưởng sâu rộng của mình.

Bài diễn văn "Bất Bạo Động và Công Bằng Chủng Tộc" (Non-Violence and Racial Justice) của ông chứa một cặp ý đối lập vận dụng quy tắc số ba:[2]“sự xúc phạm, bất công và bóc lột”,tiếp đó là vài dòng,“công lí, thiện chí, và tình thân.” 

Nói ngắn gọn là, một danh sách gồm ba ý sẽ gây hứng thú nhiều hơn là chỉ hai ý, mà lại dễ nhớ hơn là 5 hay 10 ý. Nó mang tính toàn diện hơn với nhiều sự lựa chọn hơn, nhưng không quá nhiều sự lựa chọn đến mức làm khán giả bị quá tải hoặc làm bối rối một ai đó cần ra quyết định dựa trên những thông tin này. 

Hãy xem xét một tình huống, trong đó bạn chỉ có một sự lựa chọn hoặc một mẩu thông tin. Trông có vẻ không được toàn diện lắm, và bạn chẳng có gì để so sánh đối chiếu cả. 

Hai mẩu thông tin sẽ khá hơn một chút, nhưng mỗi khi bạn có hai sự lựa chọn thì bạn lại có xu hướng so sánh và đối chiếu trực tiếp chúng với nhau. Điều đó cố nhiên sẽ khiến mọi thứ trông có vẻ cực đoan hơn và làm mất độ khách quan. 

Giờ hãy xem tình huống có ba sự lựa chọn. Nó cho ta một cái nhìn bao quát hơn. Nó toàn diện hơn hai sự lựa chọn, và nó cho ta những góc nhìn khác nhau để xem xét ý tưởng đang được nói đến - nhưng không quá nhiều góc độ đến mức làm ta bị choáng ngợp.

Hãy Đếm Đến Ba Trong Mọi Việc

Bạn có thể áp dụng Quy Tắc Số 3 trong hầu như tất cả mọi việc. 

• Khi bạn giải thích điều gì đó, hãy thử đưa ra ba ví dụ. Màn giới thiệu sản phẩm của Steve Jobs ở trên chính là một ví dụ.
• Khi bạn muốn thuyết phục mọi người, hãy thử đưa ra ba lí do. Chúng ta cần phải có một kì nghỉ trong năm nay bởi vì chúng ta xứng đáng được như vậy, chúng ta được thưởng kha khá trong công việc, và hiện đang có một chuyến du lịch Thụy Sĩ với giá thỏa thuận.
• Trước khi ra quyết định, hãy cân nhắc ba sự lựa chọn. Hãy luôn luôn tìm ra khả năng thứ ba, nhờ đó bạn sẽ có nhiều góc nhìn để xem xét sự việc bao quát hơn.

Quy Tắc Số 3 có thể đóng một vai trò cực kì quan trọng trong cuộc sống của bạn. Nó giúp các nhân vật có tầm ảnh hưởng như Jobs và King làm nên một vài trong số những bài diễn thuyết quan trọng nhất trong đời họ. Hãy thử áp dụng nó và hãy xem những kết quả mà nó có thể mang lại cho bạn.

Tài liệu tham khảo 

[1]^Appleblub: [HD] Steve Jobs – Buổi Ra Mắt iPhone Năm 2007 (Bản Hoàn Chỉnh) 

[2]^Đại học Standford: “Bất Bạo Động và Công Bằng Chủng Tộc”