Hãy ngưng bào chữa khi mắc lỗi!

Chúng ta thường xuyên nghe được những điều đại loại như:

• "Xin lỗi đã để bạn phải chờ, đường kẹt quá”
• "Lẽ ra mình có thể đến đúng giờ nhưng ghé qua siêu thị mua ít đồ, đã thế chờ thanh toán còn lâu nữa”.

Nhưng lại rất hiếm khi nghe được một câu như thế này: "Xin lỗi mình đến muộn, đi sớm hơn một chút thì đã tốt rồi”.   

Khi những đứa trẻ bị đánh, nó thường đổ lỗi cho ai đó xung quanh: "Thằng Tí bảo con làm đấy". 

Khi lớn lên, những lời bào chữa cũng phức tạp hơn như khi một sinh viên nói với thầy giáo:

"Máy tính em bị hỏng nên em không làm bài được". 

Có thể những lời bào chữa là khác nhau nhưng thông điệp cơ bản đều như nhau:

"Đó không phải là lỗi của tôi."

Tuy nhiên, che giấu những sai lầm của bạn bằng những lời bào chữa sẽ gây hại cho mối quan hệ cũng như danh tiếng của bạn. Làm thế nào để ai đó tin tưởng bạn sẽ làm tốt hơn trong thời gian tới nếu bạn cho rằng sai lầm đó là hoàn toàn ngoài tầm kiểm soát của mình. Trước khi bạn có thể thuyết phục ai đó rằng bạn sẽ không để điều đó xảy ra lần nữa, bạn cần tự nhận trách nhiệm đối với hành vi của mình. 

Bào chữa có thể giúp bạn trốn tránh trách nhiệm tạm thời, làm giảm cảm giác tội lỗi và sợ hãi. Theo một nghiên cứu năm 2014 trong Tạp chí Nghiên cứu người tiêu dùng, những yêu cầu như: 

“Bạn không có sự lựa chọn nào trong vấn đề này” sẽ khiến bạn “nhẹ nhõm” hơn. Nó cũng giống như một số lời bào chữa: “Vì như thế, vì không còn cách nào khác… nên tôi buộc phải” sẽ khiến bạn ít cảm thấy có lỗi. Tuy nhiên, thay vì như vậy, hãy cố gắng xây dựng một “sức mạnh tinh thần” để bạn có thể dám chịu trách nhiệm về mình.

Bạn có thể học hỏi từ những sai lầm bằng cách tìm kiếm lời giải thích cho việc “Tại sao mình lại làm không tốt?”. Chấp nhận toàn bộ trách nhiệm mà không đổ lỗi cho người khác hoặc hoàn cảnh. Đừng phí thời gian và sức lực để cố biện minh và tìm lý do để bạn không phải chịu trách nhiệm. Thay vào đó hãy dành thời gian tìm hiểu nguyên nhân khiến bạn đã làm sai để rút kinh nghiệm và cải thiện mình.  

Hãy nhớ câu nói:

"Vâng, đó là lỗi của tôi và đây là cách tôi sẽ tránh mắc sai lầm đó trong lần tiếp theo" mỗi khi làm sai thì cơ hội thành công của bạn trong tương lai sẽ cao hơn.

Nguồn: Psychologytoday.com