Khi Manga không chỉ là Manga: Maoh Juvenile Remix

Manga không còn xa lạ với người Việt, đặc biệt là giới trẻ 9x trở về sau. Giống như làn sóng Hallyu của Hàn quốc đầu thế kỉ 21, làn sóng Manga là công cụ văn hóa để Nhật Bản thực hiện các chính sách ngoại giao mềm của mình. Bởi nội dung các bộ Manga ít nhiều đều ẩn chứa văn hóa truyền thống Nhật Bản, về Thần đạo, Thiền phái, văn hóa lễ hội, các chủ nghĩa tự tôn dân tộc… đến các văn hóa hiện đại, thành thị sầm uất, công nghệ thông tin… Thậm chí là cả những vấn đề như NEET, hikikomori, ấu dâm...

1.      Maoh Juvenile Remix

Đây là một bộ manga có một điểm đặc biệt hơn đa số các bộ manga khác, đó là nó có căn cốt rõ ràng bởi câu chuyện nguyên mẫu là tiểu thuyết bí ẩn siêu nhiên của nhà văn Kōtarō Isaka, được vẽ tỉ mỉ bởi họa sĩ Megumi Osuga. Có lẽ bởi cốt gốc từ tiểu thuyết, bộ truyện được thừa hưởng một tư tưởng thông điệp rất rõ ràng của tác giả trước hiện thực lối sống của người Nhật.

Không quá xa lạ để nhận ra, đám đông luôn là một tập thể yếu ớt, lười biếng hành động và suy nghĩ, thiếu vắng sự khôn ngoan và đầy ắp thụ động trong tất cả mọi vấn đề xảy ra xung quanh mình. Họ có thể thờ ơ, vô tâm, lờ đi những gì tệ hại đang xảy ra với người khác để tập trung vào nỗi đau của mình. Vấn đề là, không ai giải quyết tận gốc nỗi đau của mình mà chỉ ôm khư khư điều đó để thực hành những lối sống ích kỉ. Thành phố Nekota giả định trong truyện dường như có thể là bất kì thành phố mới nổi nào của nước ta hiện nay: các dự án công nghiệp nặng đòi người ta lựa chọn giữa cá hay thép, dịch vụ thượng lưu với vô số các lỗ golf, các mảnh đất khai khẩn hoang qua nhiều đời bị giải tỏa bởi vài ba đồng bạc lẻ, các làng nghề bốc hơi, các văn hóa di tích không còn. Thứ còn lại là vô số cảnh tượng mất đất, mất nhà, mất nghề, mất gia sản, mất niềm tin và sụp đổ nhân cách. Các tòa nhà cao ốc bỏ hoang, các công trình ngàn tỉ hoang tàn, với những tầm nhìn tương lai khai phóng viễn tưởng đầy sa hoa và tráng lệ với các tòa nhà cao tầng, công nghệ hiện đại. Trên thực tế là tỉ lệ thất nghiệp và nghèo hóa gia tăng, khoản cách giàu nghèo và bất công bằng cũng tăng mạnh.

Trong Maoh Juvenile Remix, con người trở thành một thực thể mỏng manh và yếu ớt. Giữa thời điểm ấy, một thanh niên nổi lên, dùng quyền năng thuyết phục và truyền cảm hứng đã thâu tóm đám đông, hướng họ đến một tham vọng đạp đổ tất cả những lừa bịp mị chúng để hướng tới một tương lai tiến bộ và bền vững thật sự. Một lý tưởng cao đẹp, chắc chắn là như thế, nhưng cái cách anh ta thực hiện nó lại có phần phát xít. Nó vạch ra một sự thật rằng, dân chúng luôn luôn cần một người lãnh đạo, và một người lãnh đạo luôn luôn phải là người nhẫn tâm, đầy mưu mô xảo quyệt và tất nhiên những điều dối trá mị chúng là điều cần thiết phải làm vì hi sinh là điều luôn luôn phải có. Nói cách khác đó là một tính chất tương đồng với những vấn đề của khế ước xã hội, với tác phẩm quân vương của nhiều thế kỉ trước. Không có một chính sách hoàn hảo, tất cả đều phải trả một chi phí nhất định.

Ở chiều ngược lại, nhân vật chính của chúng ta là một thanh niên lay lắc trong cuộc sống. Thứ anh ta chỉ sở hữu hai điều, một siêu ngã vô cùng lớn và một năng lực truyền thoại kì bí. Một nhân vật có siêu ngã lớn bị đặt trong bối cảnh xã hội nhiễu loạn, không ai phân biệt nổi tốt xấu đúng sai, sống một cách bản năng ích kỉ tất yếu sẽ tạo ra một mâu thuẫn vô cùng lớn. Anh ta sẽ xuôi theo dòng não trạng đó? Hay anh phản kháng lại nó? Đấy là một cuộc đấu tranh của chủ nghĩa thực dụng và chủ nghĩa hiện sinh. Hành trình của anh ta là hành trình của một người thức tỉnh lẽ sống, tìm giá trị của mình dù nhỏ bé vẫn phải làm điều mình cần làm. Một hành trình đi tìm câu trả lời cho sự đúng sai, dù yếu đuối nhưng ý chí rất mạnh mẽ kiên cường. Hàng loạt câu hỏi về sống hay tồn tại, tiếp tục hay ngừng lại, ý nghĩa của sự đấu tranh, giá trị của sự thật… lần lượt được đem ra, trực diện và không giấu diếm.

Maoh Juvenile Remix đặt ta vào rất nhiều góc nhìn của vấn đề xã hội, nó thực tế và rất lạnh lùng. Một tác phẩm đa thanh chỉnh chu và có thể khiến người ta phải ít nhiều hoang mang với các câu hỏi cũng như các câu trả lời. Chắc chắn tác giả khá công bằng với người đọc, khi ông tạo ra một ván cờ mà người ta hoàn toàn có quyền chọn về phe cái ác, một cách đầy lý lẽ và đúng đắn.