Làm sao để biết sau khi chết bạn sẽ về đâu?

Cõi trời

Cõi trời là nơi thanh thoát an vui. Những người khi sống làm điều phước thiện tốt lành cũng như những đời trước đó đã tạo phước đức, tu niệm chân chánh thì khi chết sẽ vào nơi đây. Cảnh trí nơi đây trong sáng vui tươi, không có sự lo buồn, tức giận, đau khổ hay chán chường. Nói về chi tiết thì cõi Trời rất rộng lớn chia ra nhiều tầng và mỗi tầng ứng với những cấp độ khác nhau về nghiệp lành. Màu sắc ở cõi trời tỏa sáng, có nơi rực rỡ vì là cõi của Chư Thiên.

Các chúng sinh cõi Trời tuy thọ mạng dài lâu, sung sướng thụ hưởng vật chất dục lạc, nhưng bởi quá no đủ thỏa thê nên dường như không bao giờ nghĩ đến nhu cầu tu tập tâm linh hay tìm nơi nương tựa vững chắc. Tuy tuổi thọ rất dài nhưng cũng có ngày chấm dứt, họ phải trải nghiệm sự đọa lạc xuống cõi thấp hơn khi hết phúc báo. Trước khi chết, năm tướng suy xuất hiện, những chúng sinh này bị chư Thiên bạn bè bỏ rơi và phải sống quãng thời gian cực kỳ cô độc khổ đau bởi sắp phải xa rời cảnh khoái lạc. Ngoài ra là những nỗi khổ bị vị Trời cao cấp hơn đe dọa, đẩy mình ra khỏi trú xứ, khổ vì bị thương tật què quặt trong các trận chiến với A Tu la…Cho nên, dù cảnh giới cõi Trời được tính là sung sướng nhưng lại chỉ mang tính tạm thời. Tuy nhiên để được sinh lên cõi Trời, chúng sinh cũng phải tạo nhiều nhân lành như phước thí cho người nghèo đói, luôn sống tốt không làm tổn hại đến ai, giúp đỡ tất cả mọi người khi cần thiết bằng tâm hoan hỷ, không vì danh lợi. Vì sinh lên cõi Trời không phải là hạnh phúc vĩnh cửu nên cõi Trời vẫn được tính trong Lục đạo bị thiêu đốt trong vòng lửa luân hồi sinh tử. Như vậy, nỗi khổ trên cõi Trời là nỗi khổ quên mất sự thực hành pháp, quên mất con đường tâm linh.

Cõi ATULA

Đây là nơi hiện diện của những linh hồn của những con người mà khi còn sống thường kiêu hãnh vì được nhiều người kính nể do có công tu hành, học hỏi, luyện tập, cố gắng. Tuy nhiên, họ lại là người tham danh lợi, thích tiếng khen, tư đắc, huênh hoang. Ví dụ như người tu hành tới cấp cao nhưng lại tham sân si, thích tán tụng công đức, mỗi bước đi có lọng tàng che, chung quanh đầy kẻ hầu người hạ, thích được mọi người bái lạy, tôn xưng... Những tánh cách ấy đã tạo thành Nghiệp. Dù họ là người có công với đạo pháp, xây nhiều nơi tu tập cho mọi người nhưng không gột rửa được lòng tham luyến sân su, còn tức giận, nóng nảy đuợc khen thì vui, bị chê thì nổi giận, hay phân biệt giàu nghèo sang hèn. Kinh Sách xưa gọi họ là Người không có phước báu lớn - Vì thế khi qua đời phải đoạ vào cõi ATULA.  

Cõi này gồm 2 tầng: ATULA thượng và ATULA hạ.  

ATULA thượng là nơi tự do, thoải mái hơn tầng ATULA hạ. Đây là nơi dành cho người nào lúc sống làm được nhiều điều lành nhưng không có phước báu lớn, lòng còn đầy tham luyến ích kỷ.  

ATULA hạ là nơi dành cho người lúc sống làm nhiều điều thiện nhưng vẫn tạo ác nghiệp... 

Về màu sắc thì cõi ATULA thường mơ hồi, phảng phất màu xanh lá cây.

Cõi ATULA thấp hơn cõi Trời và là cảnh giới gần cõi Trời. Chúng sinh cõi này tuy cũng được hưởng đời sống vật chất sung sướng nhưng luôn có tâm đố kỵ, ganh ghét, dẫn đến nạn hay đi đánh nhau với chư Thiên cõi Trời. Họ cứ thế tranh đấu cả đời và thường bị thua cuộc, phải đối diện với sự thất bại, cái chết đau đớn trên chiến trường… Mưa tại cõi này thường tạo ra gươm đao nên cảnh giới ATULA cũng tràn đầy sự khổ đau.

Cõi Người

Là nơi dành cho những ai mà Nghiệp tạo ra trước khi chết được xem là nghiệp lành - dĩ nhiên không phải ai cũng đều tạo nghiệp lành nhiều hơn nghiệp ác - vì thế nên tùy vào nghiệp mà khi tái sinh thành người sẽ có người hạnh phúc, người bần hàn, kẻ an vui, người đau khổ.... 

Do đó, kinh sách thường khuyên ta kiếp này được làm người là may mắn hãy cố gắng làm phước đức, tạo nghiệp lành để khi chết đi thành lại kiếp người sống hạnh phúc, an vui, sung sướng... 

Màu sắc ở cõi người thường là mây vàng không chói sáng mà sáng đục.

Cõi người chúng ta đang có là một may mắn. Trong 6 đạo, Đức Phật Thích Ca, bậc thầy gốc của chúng ta, người khai sáng đạo Phật, đã giáng sinh ở cõi người chứ không phải cõi trời. Trong lịch sử cuộc đời Ngài, Ngài đã từng bay lên cõi trời Đao Lợi để thuyết pháp cho thân mẫu. Nhưng chỉ một vài cõi Trời có cơ duyên nghe hiểu và thực hành giáo pháp, chứ không phải tất cả 33 cõi trời. Thế nhưng, thật may mắn cho chúng ta, hiện giờ trong cõi người, nếu ai biết nương vào giáo pháp của Đức Phật để thực hành thì họ vẫn được che chở, nâng đỡ, cứu độ. 

Trong kinh có nói rằng, Đức Phật lấy hình ảnh có một con rùa mù chìm dưới đáy biển, một ngàn năm mới nổi lên mặt biển một lần. Trong lần nổi lên ấy, nếu rùa mù tìm được một nơi nào để chui vào, nó sẽ thoát cảnh chìm đắm dưới biển sâu. Trong biển mênh mông đấy có một bọng cây khô mục, rỗng. Con rùa vừa mù vừa chậm chạp, làm thế nào khi nổi lên có thể chui được vào bọng cây? Đây là điều vô cùng khó. Được sinh làm kiếp người cũng khó như vậy. Trong kiếp người, mỗi chúng ta đã có được một thân người, chúng ta quán sát để thấy rằng thân người chúng ta chỉ mong manh tạm bợ. Chúng ta sống như thế nào nhưng không lấy gì đảm bảo. Ngày mai hay đời sau, cái gì đến trước, chúng ta không biết. Vì vậy, nếu quán sát được bản chất tạm bợ, mong manh giả tạm của thân người, thì chúng ta sẽ chọn cho mình chỗ nương tựa nào vững chắc, đảm bảo hơn là thân người mình đang có. Chỉ có một cách duy nhất là chúng ta hướng đời mình vào giáo pháp, nương vào Tam bảo. Đức Phật dạy rằng, mỗi ngày chỉ cần chúng ta bớt ra một chút thời gian, tĩnh tâm lại để nhớ về con đường tâm linh, bằng bất kỳ phương pháp nào như ngồi thiền, tụng kinh, hay trì chú,… thì chúng ta sẽ tự tạo cho mình hành trang bước vào cõi khác an lành hơn.

Tuy nhiên, quán về khổ của kiếp người không phải để chúng ta sống bi lụy, chán đời. Chúng ta học nỗi khổ của kiếp người để tìm ra cách chuyển hóa. Khổ trong Kiếp người mà chúng ta đang gánh chịu chính là kết quả của những hạt giống mà chúng ta đã gieo từ đời trước. Chúng ta quán sát khổ để đoạn trừ từ nhân của khổ chứ không khởi tâm oán trách.

Cõi Ngạ Quỷ

Đây là cõi giới của những linh hồn mà khi còn sống đã rất tham tàn gian manh xảo quyệt hối lộ tham nhũng vơ vét của công giết người, cướp của nhất là của từ thiện làm của riêng mình, đặt điều vu khống cho người vô tù rồi ăn hối lộ thả ra hay tự khảo người để đoạt tình, đoạt tiền của... thấy người đói khát mà lòng không mảy may thương xót còn đánh đập xua đuổi. 

Màu sắc nơi cõi ngạ quỷ là màu đỏ bầm dữ tợn.

Do ác nghiệp keo sẻn, trộm cắp đã tạo, bạn có thể tái sinh làm loài quỷ đói với hình thù xấu xí, bụng to như cái trống, cổ nhỏ như cây kim, ăn uống toàn những đồ nhơ bẩn, hoặc bị đói cả ngàn năm không có gì để ăn. Hãy nghĩ đến cơn đói của bạn, thông thường, bạn không thể chịu được cảm giác cồn cào đó mà lập tức phải đi kiếm ngay một cái gì đó để lấp đầy bao tử. Vậy mà Ngạ quỷ phải chịu đựng nỗi khổ đói khát gấp bội lần như thế trong hàng nghìn năm.

Có 36 loài quỷ hay còn gọi có 36 loại cô hồn thì có 36 kiểu thức ăn khác nhau. Tùy theo những nghiệp tạo khác nhau mà mỗi loài quỷ có những thức ăn khác nhau. Quỷ đói hay còn gọi pháp sư thành quỷ, chuyên giảng pháp sai hay vì lợi nên giảng pháp sai, khi đọa làm ngạ quỷ. Chỉ khi nào có người thuyết pháp mới được no. Có một câu chuyện có thật viết về kiếp quỷ, đó là câu chuyện "Kỵ sĩ không đầu". Có một ông lái đò sinh được một người con bị câm và điếc. Một hôm, như thường lệ ông dậy sớm chuẩn bị đò đưa người qua sông. Khi ông đang chuẩn bị đò thì chợt thấy có một người kỵ sĩ phi ngựa tiến đến, trong tay người đó cầm chiếc đầu của mình, và máu tuôn chảy từ trên cổ xuống. Ông lái đò nhìn thấy cảnh đấy thì sợ quá, ngã lăn ra không nói được lời nào. Đúng lúc ấy, người con của ông lái đò từ đằng xa đi đến, ông lái đò ra hiệu cho người con chạy trốn đi nhưng ông không thể ra hiệu được. Người kỵ sĩ thấy cô con gái ấy đi đến thì hỏi cô đầu đã lìa khỏi cổ thì có thể liền lại được hay không. Cô gái tuy vừa câm vừa điếc này nhưng không sợ người kỵ sĩ. Cô vừa vuốt ve cái đầu vừa gật gật. Bỗng dưng chiếc đầu bay lên liền vào cổ người kỵ sĩ. Chính bằng lòng từ bi của cô gái câm này, chỉ một cái gật đầu của cô đã cảm thông đến loài quỷ, và có thể xóa được cái ảo tưởng úp chụp rằng họ bị mất đầu trong hàng nghìn năm trường.

Cõi Súc Sinh

Đây là cõi giới của những loài sinh vật, chúng chỉ biết sống theo bản năng chớ không có lý trí... Những kẻ lúc sống ở thế gian chuyên chạy theo vật chất, ham muốn xác thân, nhưng kẻ chuyên mua bán các loại cần sa, bạch phiến, hút xách, chứa chấp, chiêu dụ, bắt cóc đàn bà con gái hãm hiếp hay bắt đi làm đĩ điếm.

Theo Tư Kinh Tây Tạng thì người mới chế khi "hồn" còn ngơ ngác thấy những vùng đất trãi dài đầy hang lỗ, động đá thế là hồn đang ở ngưỡng cửa của cõi Súc Sinh.

Màu sắc cõi này màu xám mờ mờ.

Loài này phải chịu đựng năm loại khổ: nỗi khổ ăn thịt lẫn nhau, nỗi khổ do ngu si ám chướng, nỗi khổ chịu nóng lạnh, nỗi khổ chịu đói khát, nỗi khổ bị khai thác đọa đày hoặc sai làm việc nặng. Hãy tưởng tượng bạn tái sinh làm một loài thú trong tự nhiên. Cuộc sống của bạn không hề tự do như bạn nghĩ. Thực tế, các loài thú không lúc nào thảnh thơi vì phải chiến đấu sinh tồn, vừa lo kiếm ăn qua ngày vừa đề phòng bị kẻ khác ăn thịt. Nỗi khổ đói khát khi bạn không kiếm được thức ăn cũng không thua gì loài Ngạ Quỷ. 

Hãy tưởng tượng bạn tái sinh thành loài gia súc và gia cầm, có lẽ bạn sẽ được người nuôi no đủ hơn, nhưng cả đời bạn sẽ bị ngược đãi. Khi còn sức khỏe, bạn bị loài người khai thác: trâu bò phải kéo cày, gà vịt phải đẻ trứng… và khi trở nên già cỗi không còn khả năng phục vụ nhu cầu con người nữa, bạn sẽ bị mổ bụng phanh thây để ăn thịt. Hãy thử cảm nhận nỗi đau đớn khi con dao bầu của người mà bạn đã phục vụ cả đời và gọi là “ông chủ” đâm vào cổ của bạn, hãy xem họ uống máu của bạn và xẻ toang thân thể bạn ra trước khi ướp gia vị và nướng bạn trên một cái lò than. Bạn có thể chấp nhận hành động này không? Nếu như súc sinh biết nói thì những lời oán thán của chúng hẳn kinh động cả đất trời. Bạn còn khổ sở vì sự ngu si, thậm chí không biết mình đang được dẫn đến đến nơi ăn cỏ hay lò sát sinh. Bạn chịu khổ vì lạnh và nóng; mùa hè thì mặt trời thiêu đốt, mùa đông thì chết vì giá lạnh. Bạn cần nhận thức một cách sâu sắc rằng mình sẽ khốn đốn đến mức độ nào nếu phải tái sinh làm một hữu tình như vậy!

Cõi Địa Ngục

Cõi này có màu sắc tối mờ hắc ám ghê sợ. Đây là nơi dành cho những linh hồn mà lúc còn sống là những kẻ đại gian ác, vô lương tâm, những kẻ chuyên tàn sát, khủng bố, những kẻ gây tai họa đau thương nghiệt ngã cho vô số đồng loại. Theo Tử Kinh Tây Tạng thì khi Hồn tới một nơi mà cảnh trí nơi đó tối tăm thấp thoáng những căn nhà màu đen, trắng xen kẽ, hay lẫn lộn kề bên những hố sâu thăm thẳm thì đó chính là cõi địa ngục.

Trong Địa ngục nóng, bạn bị thiêu đốt suốt ngày đêm bởi những ngọn lửa lớn ngụt trời, thân thể rực cháy như một hòn than trong bếp lò, bạn đau đớn cùng cực, gào hét không ra tiếng. Không những thế, do nghiệp cảm ra, bạn cùng những tội nhân khác còn đánh đập lẫn nhau chết đi sống lại hàng vạn lần, bị thiêu đốt, hay giam giữ trong hai ngôi nhà lửa lồng vào nhau mà không thể thoát ra,…Trong các địa ngục này, nỗi khổ đau trong Địa ngục Vô gián là kinh hoàng nhất.

Trong địa ngục nóng (nóng như nước đồng thiêu mình) đuợc bố trí thành 8 tầng. Mỗi tầng có một địa ngục chính ở giữa và 16 địa ngục phụ bao quanh. Tầng cao nhất là 500 năm tuổi và các tiểu địa ngục cũng 500 năm tuổi. Như vậy một tầng địa ngục mà chúng ta chịu nhẹ nhất là 8.500 năm, mà một ngày một đêm cuả địa ngục bằng 500 năm của cõi trần. Địa ngục tầng thứ hai là 8.800 năm và cứ thế tăng tiếp đến địa ngục cuối cùng là tuổi bằng một tiểu kiếp.

Do vậy, trong Kinh có nói, thời gian ở cõi người được tính là ngắn ngủi như điện ảnh, hữu hoàn vô vô. “Điện ảnh” có nghĩa là như một tia chớp so với ở địa ngục. Đời mình cũng được tám mươi năm nếu không bị tai nạn gì, ai trường thọ thì có thể là đến chín mươi năm nhưng tám mươi năm hay chín mươi năm so với những kiếp trường trong địa ngục thì quả là quá ngắn ngủi.

Tiếp đến, bạn quán chiếu về Địa ngục lạnh, nơi có những ngọn núi tuyết phủ kín, âm u lạnh giá. Trời tối đen đến nỗi bạn không thể thấy được những chuyển động của cánh tay mình. Mặt đất là một cánh đồng băng, một cơn bão hoành hành ở trên cao và cuồng phong nhức buốt. Không có lửa, mặt trời, y phục hay bất kỳ cách nào để bạn sưởi ấm. Da thịt bạn nứt nẻ như thửa ruộng hạn hán, và bạn lạnh đến nỗi bị đóng băng không thể di chuyển. Mỗi giọt máu rơi xuống từ vết nứt nẻ trên thân thể vẫn gắn liền với ý thức của bạn nên khi nó đông cứng lại và nứt ra vì lạnh, bạn cũng gánh chịu trọn vẹn nỗi đau khổ tột cùng đó. Trong quan kiến Phật giáo, có tám địa ngục như thế, lần lượt mỗi địa ngục sau lại lạnh hơn địa ngục trước.