Nghệ thuật Cờ Tướng trong kinh doanh

1. Tướng

Trong bàn cờ, không có quân nào là vô dụng, do cách chúng ta vận dụng. Ví như trong công ty, từ anh giám đốc đến bác bảo vệ, chị lao công đều có vai trò quan khọng, không thể khinh xuất được.Quân Tướng đại diện cho lãnh đạo doanh nghiệp.

Tướng chỉ loanh quanh trong cung nhưng nó lại quyết định cả ván cờ. Qua đó, có thể thấy nếu bạn là Tướng, bạn phải gánh vác trách nhiệm về sự thành bại của doanh nghiệp. Vai trò của Tướng là bộ não, là sự liên kết và điều phối hoạt động của các bộ phận khác.

Tại sao quân Tướng chỉ đi ngang và dọc mà không đi chéo?

Quan niệm của người xưa cho rằng, bậc làm Tướng dẫu tiến hay lùi cũng ngay thẳng không xiên vẹo. Nên thấy rằng người lãnh đạo doanh nghiệp phải lấy sự ngay thẳng trong cách giải quyết, không tránh né hay thiên lệch.

Tại sao Tướng không rời cung ?

Cung là một ô vuông được chia làm 4 phần bởi chữ thập, như vậy cung có hình chữ điền tức ruộng hay ta hiểu rộng hơn là khu vực canh tác, sản xuất. Tinh thần tử thủ của quân Tướng, quyết không rời cung tượng trưng cho việc không trốn tránh, thoái thác trách nhiệm để bảo vệ thành luỹ cùng ba quân. Từ đó, ta có thể thấy, người lãnh đạo cũng phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình, lấy lợi ích của doanh nghiệp làm đầu.

Chữ thập có ý nghĩa là 10, mình xin tạm giải nghĩa 10 điều bậc Tướng cần có: 

Có chí tung hoành trong chữ thập nhưng phải giới hạn trong cung tức lẽ phải.

Trí phải nằm trong nhân. Khi hai đường chéo kết hợp thành chữ Nhân.

Ngay thẳng trong công việc, kiên định, quyết tâm.

Thưởng phạt công tâm. Tai không nghe lời gièm pha, xuyên tạc, không nghe lời mê hoặc dụ dỗ, không nghe lời nịnh hót.

Tiếp nhận lời góp ý, can ngăn Mắt phải nhận rõ xấu tốt, sáng suốt trong việc tuyển người , chọn đối tác, không ham lợi phi nghĩa. Nhìn sự việc không đơn thuần là bên ngoài, phải tìm hiểu cặn kẽ chi tiết. Ví dụ: một hợp đồng quá dễ ăn đâu đó lại chứa hiểm hoạ.

Miệng không nói lời hiểm ác, biết giữ lời nói. Luôn nói lời động viên hay khiển trách đều phân minh. Họa cũng từ miệng mà ra.

Luôn có tinh thần học hỏi từ mọi người không phân biệt trên dưới, gia trẻ, không ngừng tích luỹ kiến thức. Luôn có tinh thần chỉ bảo, giúp đỡ.

Trí phải luôn thông sáng, quyết định chính xác, hiểu rõ tiềm lực của nhân viên và bản thân, nắm bắt nhạy bén những thay đổi phức tạp của thị trường, nhận thấy những mối đe doạ đến sự tồn vong của doanh nghiệp.

Có lòng vị tha trong khuôn phép. Quá hà khắc, trước thì nhân viên phục sau lại sinh ta hiện tượng nản hay phản kháng.

Thắng không kiêu, bại không nản.

Luôn giữ tinh thần lạc quan, tự tin, khiêm nhu trước cấp dưới. Từ đó, tạo niềm tin, nâng cao tinh thần khí thế trong công việc.

2. Sỹ

Sỹ là đại diện cho những người trí thức làm nhiệm vụ góp ý, cố vấn, tham mưu về các hoạch định, chiến lược kinh doanh của công ty. Có thể coi đây là bộ phận chất xám của công ty. Đây thể hiện năng lực sáng tạo trí óc của công ty như các phần mềm.

Tại sao có 2 Sỹ nằm 2 bên Tướng ?

Nếu bạn quan sát, bộ phận con người được chia làm 2 phần Trái - Phải cân đối. Nên Sỹ được coi là 2 cánh tay Tả - Hữu đắc lực, cùng nhau liên thủ che chở cho Tướng. Cũng có thể nói, khi nghe lời nói, người lãnh đạo cũng cần nghe từ hai bên, tránh nghe ý kiến một chiều, thể hiện được tư duy phản biện.

Trong lịch sử cho thấy vai trò của Sỹ trong việc giành chiến thắng của các nhà lãnh đạo. Như: Lưu Bang - Hán Cao Tổ có Hàn Tín, Trương Lương, Lưu Bị trong Tam Quốc có Khổng Minh, Bàng Thống, rồi Thành Cát Tư Hãn thì có Gia Luật Sở Tài mà chinh phạt thiên hạ.Sử ta thì cũng có những Sỹ phu vang danh như Lê Lợi có Nguyễn Trãi, Quang Trung Nguyễn Huệ có Ngô Thì Nhậm, La Sơn Phu Tử,...

Nếu doanh nghiệp bạn “chiêu hiền nạp sỹ”, tận dụng được khả năng của lực lượng này một cách hoàn hảo thì đã có 70 % thành công. Sử dụng trí tuệ để ứng dụng trong thương trường được người Do Thái rất coi trọng, nhất là những nhà cố vấn tài chính đại tài. Dùng lực lượng trí tuệ có thể giúp kẻ yếu thắng kẻ mạnh như câu chuyện chàng David có thể hạ gục gã khổng lồ Goliah, như một tấm gương để Israel có thể đánh bại 4 nước Ả Rập trong cuộc chiến tranh 6 ngày bởi sự cố vấn của những nhà chiến lược quân sự tài tình. Hay câu chuyện nhà bác học Hy Lạp Archimedes có thể làm chùn bước đoàn quân La Mã bằng những phát mình độc đáo của mình, giúp thành Syracusa tử thủ. 

Đội ngũ chất xám có thể giúp những doanh nghiệp có những phát kiến trong sản phẩm, đột phá, đổi mới liên tục trong chiến lược mảketing. Cái tài thuyết khách cũng có thể đem về thắng lợi trong mặt trận đàm phán, thuyết phục đối tác.

Ở Việt Nam việc tuyển dụng lực lượng tri thức này vẫn còn dựa trên hệ thống bằng cấp nhưng chưa chú trọng đến vấn đề thực tiễn cũng là vấn đề thiếu sót lớn. Cần lưu ý: hai đường chéo của Sỹ kết hợp thành chữ Nhân, nên người mưu sỹ nên lựa chọn người có tâm đừng chú a đến thành quả mà nghe theo xảo kế là điều không nên. Người Sỹ phải hết lòng tận tụy, nếu mất Tướng thì Sỹ nằm trong ô vuông kia chẳng khác nào chữ Phạm (tù nhân)

3. Tượng

Quân Tượng đại diện cho sự to lớn, vững chãi, kiên cố. Cách đi chuyển của quân Tượng đi theo các ơi vuông lớn có thể bao quát chống đỡ trong phạm vi khu vực lãnh thổ của bạn. Vậy ta có thể xem đó là đại diện cho tính tổ chức kỷ luật, khuôn khổ, phép tắc bất di bất dịch của một tập thể.

Quả thật, bao trùm cả hoạt động doanh nghiệp cần có tính chất tổ chức chặt chẽ, nội quy nghiêm ngặt được tuân thủ từ trên xuống dưới. Thế mới nói Kỷ luật là sức mạnh. Sự di chuyển theo các ô vuông thể hiện tính khuôn phép không phá vỡ. Một tập thể không tổ chức, trật tự, các hoạt động không phối hợp thì quả thật là đại họa.

Tại sao quân Tượng lại bị cản nước ở Trọng tâm hình vuông ? 

Chính là thể hiện cái Tâm trong Luật lệ. Nội quy là để người ta hoạt động trong khuôn khổ nhằm đạt hiệu quả tối ưu nhưng nó phải dựa trên lợi ích của tập thể, nếu chỉ khư khư dùng phép tắc để phục tùng cho quyền lợi thực dụng của cá nhân thì trước sau cũng đại bại. Trong Lý cũng phải có Tình. Nội quy phải quán triệt thấu đáo kĩ càng từ trên xuống dưới, thế mới có câu “Thượng bất chính, hạ tắc loạn” Vậy mới thấy dùng Mưu và Luật như là giáp trụ, khí giới của người lãnh đạo, như cái thế “Sĩ-Tượng bền” khi phòng vệ trong cờ Tướng.

4. Xe

Xe tung hoành ngang dọc khắp bàn cờ, không bị khống chế hay cản trở. Khi công lúc thủ khá linh hoạt. Xe như sự liên kết, tương thông, hỗ trợ cho các bộ phận trong doanh nghiệp từ hậu phương đến mặt trận. Chiến xa trong chiến trận xưa nay là một loại vũ khí thiết yếu nhằm nâng cao hoả lực trong giao tranh và hiểm trợ các lực lượng khi hiệp đồng tác chiến.

Trên bàn cờ, ta có thể thấy quân Xe có được ưu thế vượt trội như câu “Nhất xa sát vạn”. Như vậy, ta có thể coi sự quan trọng của Xe trong việc điều hành doanh nghiệp chính là nguồn tài chính. Cụ thể, đó là việc sử dụng Tiền một cách hợp lý, hiệu quả, khôn ngoan. Khi đánh cờ, việc sử dụng nhuần nhuyễn song Xe trong những đòn tấn công hay phòng thủ mang đến thành công khá cao. Song Xe được vận dụng như hai luồng Tiền quan trọng đó là Thu và Chi, luôn liên kết chặt chẽ không tách rời.

Quân Xe đi ngang và dọc cũng miêu tả sự cần thiết minh bạch về tài chính. Người cầm quân nên hiểu rõ về các vận động của đồng tiền trong hoạt động kinh doanh của mình. Tránh những tiêu cực từ những sự gian lận của cấp dưới gây ra những thất thoát, rò rỉ kinh phí, những hoạt động chi tiêu bất hợp lý.

Tuy nhiên, việc qua cẩn trọng trong việc cân đối tài chính cùng làm cản trở bước phát triển doanh nghiệp trong công tác đầu tư. Đôi khi, đòi hỏi bạn phải mạnh dạn đầu tư vào những mục tiêu chiến lược mà mất khá nhiều tiền nhưng việc thu lại nằm ở cơ hội lớn trong tương lai, đó là việc đầu tư khôn khéo.

Nên thấy, đôi lúc để thắng lợi ta cần phải chấp nhận đấu xe, thậm chí là thí Xe. Trong thế khai cuộc, các kì thuộc luôn chú trọng đến việc thông xe, tránh để xe bị cản trở nhiều, khó triển khai hình thế. Vì thế, hãy tìm cách làm cho việc lưu thông Tiền Tệ trong kinh doanh trở nên linh hoạt như dòng chảy.

Có khi dùng xe đe doạ quân đối phương , lúc lại dùng để gìn giữ quân ta. Khi mạnh mẽ đồng vốn có thể là vũ khí giúp bạn tấn công ồ ạt, lúc bất lợi thì cẩn trọng trong việc sử dụng vốn. Khi trầm trọng phải duy trì kinh phí để giữ các hoạt động của từng bộ phận.

5. Pháo

Xe liền-Pháo cách. Trong lịch sử cờ Tướng thì quân Pháo được thêm vào sau cùng khi có sự ra đời của súng thần công trong chiến tranh. Pháo cũng cơ động trong hiểm trợ tấn công, hay phòng thủ, tuy nhiên phải gián tiếp qua một quân với những đòn đánh khó lường từ xa. Tuy không trực tiếp có mặt uy hiếp trên trận địa nhưng pháo tạo hiệu quả công phá từ phía sau, dùng quân ta hay địch để làm mồi. Với đặc điểm như vậy có thể xem Pháo là biểu tượng là biểu tượng của bộ phận truyền thông trong doanh nghiệp. 

Cũng như pháo rền vang trời thì nhiệm vụ chính của truyền thông là tạo tiếng vang thu hút sự chú ý. Việc thông đường cho Xe Pháo trong nươc khai cuộc là việc thiết yếu. Nên có thể hiểu Truyền Thông là Truyền phải Thông. Thông tin quảng bá cần phải được thông suốt đến thị trường.

Sự lợi hại của Pháo nằm ở việc gián tiếp tham chiến, gây những yếu tố bất ngờ. Ngày nay, ngành truyền thông quảng cáo bùng nổ, các doanh nghiệp đều chú trọng đầu tư. Có thể thấy những ông lớn hốt bạc trong việc quảng cáo như Face book, Google,... Cùng với việc phát triển nhanh chóng của mạng xã hội thì quân Pháo có thể phát huy việc quảng đại thông tin.Thế mới thấy nước tiên được yêu thích khi khai cuộc là Pháo đầu, lấy truyền thông làm đầu. Ví như, trước lúc một sản phẩm mới được đưa vào thị trường thì đi đầu là hàng loạt các chiến dịch quảng cáo, giới thiệu bằng tất cả các công cụ truyền thông.

Thực tiễn chiến tranh, một trái pháo rơi trúng đơn vị đối thương sẽ gây độ sát thương cao vậy hiệu quả truyền thông phải nằm ở số đông. Và khí bắn thì Pháo phải xác định mục tiêu rõ ràng để khai hoả chính xác. Các chiến dịch quảng bá cần chú trọng đến đối tượng nhắm đến.

 Ngoài pháo đầu để khai cuộc thì Pháo giăng cùng hiệu quả vô cùng trong phòng thủ. Một bài học đó chính là doanh nghiệp Tân Hiệp Phát. Khi một số vụ bê bối về sản phẩm làm hình ảnh doanh nghiệp đi xuống thì họ đã tung ra hàng loạt các chiến dịch truyền thông để cứu cánh thị trường. Từ âm nhạc họ đã nhắm đến thị trường bình dân nên họ chọn ca sỹ Phi Nhung, Quang Lê là những nhân vật được quan tâm trong tầng lớp này. Đến cả show ca nhạc đình đám như Paris by Night họ cũng tham gia tài trợ. Hay vài giây quảng cáo trên các Kênh truyền hình Á Châu. Cũng không quên tiếng vang mà tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai dùng bóng đá để xây dựng hình ảnh doanh nghiệp như cách truyền thông bằng bộ môn thể thao Vua được quảng đại quần chúng hâm mộ.

Bạn có thể nhận thấy uy lực ghê gớm của truyền thông. Song Pháo tả hữu khi liên thủ thì có thể tạo nên lá chắn phòng ngự kiên cố, linh hoạt.

6. Mã

Ngựa là con vật khá thân thuộc với đời sống con người ngày xưa. Nó là một phương tiện di chuyển nhanh và xa thời bấy giờ. Bởi vậy mới có câu “Trường đồ truy mã lực” tức “Đường dài mới biết ngựa hay”. Ngựa là hình tượng của sự thần tốc và bền bĩ. Người Trung Hoa coi Mã là hình tượng của sự thành công tốc lực như câu chúc của họ “Mã đáo thành công”.Ta có thể xem quân Mã tượng trưng cho việc quản lý Thời gian và Năng lực của doanh nghiệp.

Ngày nay, thông tin được cập nhật từng phút, từng giây. Chúng ta luôn phải rơi vào cảnh chạy đua với thời gian. Việc quản lý thời gian trở nên gắt gao hơn bao giờ hết. Trong cạnh tranh, việc giành ưu thế về thời gian là việc sống chết của doanh nghiệp. Các cụm từ như Dead line, Time line, chạy doanh số, chạy dự án, chạy sự kiện,... chắc hẳn không xa lạ.

Chúng ta cần thiết lập phương pháp làm việc tiết kiệm thời gian và sức lực của các bộ phận một cách hiệu quả và tối ưu nhất. Mọi sách lược cần được lên lịch trình thật khoa học và tiến hành nhanh chóng. Phải khuyến khích các nhân viên làm việc với tinh thần trách nhiệm, tận tuỵ , bền bĩ liên tục, tập trung nhắm mục tiêu mà tung vó. 

Chiến thuật đánh nhanh-thắng nhanh là nghệ thuật quân sự được kị binh Mông Cổ áp dụng. Nó gây yếu tố bất ngờ cho đối phương, tiết kiệm được lương thực và tham chiến những mặt trận xa hậu phương. Và nguyên lý Ngựa kéo Xe- Xe Mã được xem như việc việc phối hợp khoa học giữa thời gian, sức khoẻ và tiền bạc để chiến đấu.

Một phương diện khác, hình tượng Mã còn thể hiện sự uy tín trong kinh doanh như câu “Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy” Mọi thoả thuận, hợp đồng đều phải được nghiêm túc tuân thủ đúng thời hạn. Người lãnh đạo phải thực hiện những lời nói ra, tạo cái uy nghiêm của người dẫn đầu. Đến đây, chúng ta có thể coi bộ ba  Xe-Pháo-Mã chính là những vũ khí để tấn công và phòng thủ linh hoạt như cách khai cuộc Pháo đầu, Mã đội, Xe lên hà.

Bạn có thể tham khảo bài viết "Chinh phục Dead Line thần tốc như Quang Trung hoàng đế"

https://www.ohay.tv/view/chinh-phuc-dead-line-than-toc-nhu-quang-trung-hoang-de/5ac8c64306

7. Tốt

Là đơn vị thấp nhất trong Cờ Tướng, được hiểu là binh sĩ. Tốt có số lượng đông nhất và được bố trí sát biên giới. Tốt dàn hàng ngang tạo một là chắn bảo vệ lãnh thổ. Có thể xem chốt là những nhân viên đông đảo trực tiếp làm việc bảo vệ và phát triển thị trường.

Tốt là quân yếu nhất, sự di chuyển cũng hạn hẹp tuy nhiên nếu biết vận dụng chắc chắn sẽ mang đến thắng lợi như câu

“Lạc nước hai xe đành bỏ phí

 Gặp thời một chốt cũng thành công” 

Ta có 5 đạo quân Tốt tượng trưng cho thuyết Ngũ hành, tương sinh, tương khác. Đây có thể xem là mọi việc điều hành đều phải thuận lẽ tự nhiên, nguyên lý khoa học. Ví dụ : những người có tính tình xung khắc nhau thì tránh để họ làm việc chung. 5 đạo quân ấy còn thể hiện cho tính Ngũ thường của người quân tử mà người cầm quân cần phải có đó là Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín. Tốt chỉ tiến không lùi, qua đó thể hiện ý chí quyết tâm trong nhiệm vụ của mỗi nhân viên là điều bắt buộc. Song song đó, Tốt khi vượt sông có tính hiệu quả như Xe và vô cùng quan trọng trong Tàn cuộc.

Mấu chốt vấn đề nằm ở chỗ chúng ta phải liên kết được Xe-Pháo-Mã- Tốt thành một khối thống nhất trong thị trường.Khi tàn cuộc, trên bàn cờ chỉ còn vài quân, nên lúc đó mới thấy giá trị của từng bộ phận trong doanh nghiệp và tầm quan trọng của chúng.

Trên đây là vài ý kiến để các bạn tham khảo, chắc cũng không tránh khỏi thiếu sót. Mong nhận được sự góp ý của các bạn ở phần Bình Luận. Chân thành cám ơn !

Hồ Hoàng Anh

Bài viết tham khảo thêm "Khởi nghiệp cùng Bí quyết Cá sấu"