Thiên Đồng
Hướng tới những bài viết ưu trội về những điều trường tồn trong nhu cầu của lương tâm, trần tục và tâm linh của người Việt.
Nguyên tắc để thành công trọng đạo xử thế của Khổng Tử là gì?
Đăng 8 năm trướcNguyên tắc quan trọng nhất trọng đạo xử thế của Khổng Tử là gì? Để trả lời câu hỏi này, trước tiên mời bạn đọc câu chuyện sau đây:
Sách Liệt Tử có chép rằng:
Tử Hạ hỏi Khổng Tử:
- Nhan Hồi là người như thế nào?
Khổng Tử nói:
- Cái nhân của Hồi hơn ta
Tử Hạ lại hỏi:
- Tử Cống là người như thế nào?
- Cái mau mắn của Tứ hơn ta
- Tử Lộ là người như thế nào?
- Cái dũng của Do hơn ta
- Tử Trường là người như thế nào?
- Cái vẻ trang nghiêm của Sư hơn ta
Tử Hạ thấy làm lạ, đứng dậy thưa:
- Vậy thì tại sao bốn người ấy lại còn theo thầy mà học?
Khổng Tử nói:
- Lại đây ta bảo cho: Hồi chỉ biết nhân mà khôngbiết lúc bất nhân; Tứ chỉ biết mau mắn mà không biết lục chậm chạp; Do chỉ biếthùng dũng mà không biết lúc nên nhút nhát; Sư chỉ biết trang nghiêm mà không biếtlúc ung dung để hòa đồng với mọi người. Nay gộp tất cả những cái hay của bốnngười ấy có mà đổi với cái ta có, ta không đổi. Bởi vậy, họ phải thờ ta làm thầy!
Vậy mới hay Khổng Tử đã thấu suốt cái quýgiá nhất, nguyên tắc quan trọng nhất trong đạo xử thế là phải biết BIẾN:
Dịch cùng tắc biến, biến tắc thông, thông tắccửu” (có biến mới có thông, có thông mới lâu bền được. Phải biết tùy cơ mà BIẾN– THÔNG cho hợp thời. Nếu chỉ khư khư,nhất mực dầu hay đến mấy cũng hỏng việc.
Như vậy, theo Khổng Tử “BIẾN” đó là nguyên tắcquan trọng nhất trong ứng xử để thành công. Bạn đồng ý với quan niệm đó không?