Những thách thức trong năm 2019

1. Thế giới với nhiều điểm nóng

Vấn đề đáng chú ý đầu tiên là cuộc gặp mặt 3 bên giữa Mỹ, Nga và Trung Quốc trong tháng 1 này. Washington cho rằng cuộc gặp là cơ hội để ngăn chặn một cuộc chạy đua vũ trang toàn cầu. Tuy nhiên, các đồng minh của Mỹ và cộng đồng quốc tế lo ngại rằng đây có thể là cuộc mặc cả lớn giữa các bên. 

Châu Âu cũng được dự báo sẽ tiếp tục hứng chịu vòng xoáy khủng hoảng chính trị như các sự kiện Brexit, biểu tình chống chính phủ tại Pháp đã bùng phát trở nên bạo lực, bầu cử Nghị viện châu Âu với khả năng các đảng phái dân túy và cánh hữu chiếm ưu thế, bất ổn chính trường Đức hay nên kinh tế dễ tôn thương của Italia. Song, đáng lo ngại nhất vẫn là khả năng leo thang xung đột tại Ukraina.

Đồng thời, sự trỗi dậy của tổ chức ISIS cùng chủ nghĩa khủng bố với hàng loạt các cuộc tấn công trên lãnh thổ châu Âu cũng gây không ít sẽ quan ngại. Đó cũng nguyên nhân cho một cuộc sa lầy giữa Nga và Mỹ cùng đồng minh tại Trung Đông. 

Biển Đông cũng sẽ là điểm nóng trong năm 2019.Bất chấp việc Tòa An Quốc Tế bác bỏ các tuyên bố chủ quyên của Trug Quốc ở biển Đông, Bắc Kinh vẫn tiếp tục xây dựng căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo. Trong khi tàu chiến Mỹ và đồng minh cũng sẽ thách thức Bắc Kinh với các tuần tra đảm bảo tự do hàng hải.

Trong khi đó, có thông tin Mỹ sẽ rút quân khỏi Syria để tập trung cho Thái Bình Dương. Dư luận quốc tế sửng sốt khi Tổng thống Trump tuyên bố rút quân khỏi Syria, dù nhà độc tài Syria Bashar al-Assad chưa được loại bỏ. Đây là một quyết định khá táo bạo và khôn ngoan.2019 cũng sẽ có nhiều thách thức hơn trong vấn đề bán đảo Triều Tiên. Theo các chuyên gia tình hình sẽ phụ thuộc nhiều vào quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc chuyển biến ra sao.

2. Căng thẳng Mỹ - Trung sẽ leo thang ?

Một nguy cơ bùng nổ xung đột giữa hai bên có thể xảy ra do những hoạt động quân sự gây hiểu lầm giữa 2 quân đội. Hiểm họa một cuộc chiến tranh nóng đáng lo ngại hơn một cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung thời gian qua. Vì vậy, chỉ khi lực lượng vũ trang hai bên được thiết lập sự liên lạc, thông báo tốt hơn thì những sự cố này mới tránh khỏi. 

Phía Mỹ hiểu rất rõ về nhu cầu thiết lập các kênh liên lạc và duy trì giao lưu với quân đội Trung Quốc. Tuy nhiên, các đề nghị hay sáng kiến của Washington đều bị phía Bắc Kinh làm ngơ hoặc tiếp nhận một cách miễn cưỡng. Phương tiện liên lạc chủ yếu giữa quân đội 2 nước hiện nay vẫn là máy fax, đây là một điều khá ngạc nhiên. Việc hai bên còn sử dụng thiết bị lạc hậu này là kết quả của sự thiếu đối thoại. 

Dù rằng hai nước đã có những hoạt động giao lưu quân sự nhiều hơn trong thời gian qua nhưng hố sâu ngăn cách quan hệ ngoại giao của bên vẫn còn rất sâu rộng. Phần lớn các hoạt động giao lưu đều rất hời hợt. Ngoài ra, khi sĩ quan cao cấp hai bên gặp nhau, phía Trung Quốc có xu hướng dành nhiều thời gian để đả phá các chính sách đối ngoại của Mỹ hơn là thảo luận để xây dựng lòng tin giữa hai quân đội.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã xây dựng mối quan hệ ngày càng gần gũi hơn với Nga. Trung Quốc cũng đã gởi hàng ngàn binh sĩ tham gia vào cuộc tập trận quy mô lớn nhất của Nga kể từ sau chiến tranh lạnh. Nhưng khi được lời mời tham gia tập trận với Mỹ thì Bắc Kinh lại có cách cư xử thô lỗ. Điều nay sẽ khiến mối quan hệ quân sự giữa đôi bên càng căng thẳng, đặc biệt là hải quân trên khu vực châu Á Thái Bình Dương.

3. Năm 2019 cũng đối mặt với chu kì tăng giá gạo

Phát biểu tại Hội nghị Gạo thế giới lần thứ 10 ngày 11/10 tại Hà Nội, ông Shawn Hackett, Chủ tịch công ty Hackett Financial Advisors, đưa ra dự báo năm 2019 đánh dấu chu kỳ tăng giá gạo trên toàn thế giới.  

Theo ông Shawn Hackett, trong vòng 4 năm tới, gạo sẽ tăng giá trong thời gian tăng giá dài và đồng nhất. Những thay đổi thời tiết mà toàn thế giới đang phải đương đầu như ánh nắng mặt trời ngày càng mạnh, hiện tượng El nino đang diễn ra sẽ khiến việc canh tác khó hơn, đẩy giá gạo tăng cao trong vòng 4 năm tới.  

Hackett Financial Advisors cho rằng sự thay đổi về thời tiết sẽ là cơ hội rất lớn để giá gạo đạt được ngưỡng cao của thời kỳ 2010-2012 và thời kỳ năm 2008. "Chúng tôi rất tin tưởng vào dự báo này. Nhiều người nghĩ chúng tôi là thầy bói mù nhưng đây là dự đoán có cơ sở rất lớn mà chúng tôi đưa ra. Không phải chỉ nhìn vào vài chục năm, chúng tôi nhìn vào chu kỳ 200 năm của giá gạo để dự báo", ông Shawn Hackett khẳng định.  

Theo vị chuyên gia, hiện nay giá gạo đang ở mức thấp khi so sánh tương quan về năng lực sản xuất với các thị trường hàng hóa phi lương thực (như sắt, thép...). Theo ông, cùng với gạo, mặt hàng lương thực nhìn chung cũng sẽ tăng giá trong vòng 4 năm tới. Các dấu hiệu tăng mua trên thị trường ngũ cốc đã xuất hiện. Sản lượng ngô của Trung Quốc đang ở mức thấp trong vòng 20 năm qua. Cùng với đó, Trung Quốc đang đẩy mạnh nhập khẩu ngô. Hackett Financial Advisors dự báo thị trường ngũ cốc có thể sẽ bùng nổ.  

Đặc biệt, với việc nền kinh tế Mỹ đang gặp một số vấn đề, ông Shawn Hackett cho rằng sử dụng USD trong giao dịch gạo sẽ tạo ra môi trường kinh doanh giúp giá gạo ở mức tốt hơn. Những biến động tiền tệ từ căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, sự tăng giảm giá của các đồng tiền sẽ ảnh hưởng trực tiếp đên các nước như Mỹ, Trung Quốc, Nga. "Và đây là thời kỳ giá lương thực tăng, các nước xuất khẩu gạo có thể sẽ có cơ hội", Chủ tịchHackett Financial Advisors nhận định.  

Tiết lộ tại hội nghị, Thứ trưởng Thương mại Iraq cho biết mỗi năm nước này có nhu cầu nhập khẩu hơn 1 triệu tấn gạo. Iraq không có hạn ngạch cụ thể với từng quốc gia nhập khẩu. Việc xuất khẩu vào Iraq có thể đi theo nhiều đường khác nhau như thông qua đàm phán giữ các Chính phủ hoặc các công ty tự mua bán trao đổi. Thứ trưởng Thương mại Iraq lưu ý đây cũng là cơ hội đối với các nước xuất khẩu gạo trong đó có Việt Nam. Sắp tới, Iraq sẽ có 2 đợt mở thầu kêu gọi xuất khẩu gạo vào nước này.  

Bên cạnh đó, thời gian qua, Trung Quốc, Philipines cũng tăng cường nhập khẩu gạo. Đại diện đến từ Philipines cho biết đây là giai đoạn mở ra cơ hội với các nước xuất khẩu gạo vào thị trường này. Theo vị này, cuối tháng 10,Phippines sẽ mở hạn ngạch nhập khẩu 250.000 tấn gạo.

4. Hiểm họa thiên tai

Những ngày đầu năm 2019, Biển Đông lại đón bão có diễn biến phức tạp vì tương tác với không khí lạnh.Liên tiếp 2 năm quá lại xuất hiện những cơn bão rất muộn ảnh hưởng đên khu vực phía nam Việt Nam, nơi mà trước đi hiếm khi có bão. Như cách đây 20 năm cơn bão Linda đã đổ bộ vào tây nam bộ gây những thiệt hại nghiêm trọng và trong những năm gần đây những cơn bão bất thường như ậy lại xuất hiện với mật độ thường xuyên hơn. 

Các cơn bão hoạt động ngày càng phức tạp, trái quy luật sẽ càng thể hiện rõ hơn trong năm 2019. Hiện nay, trạng thái bầu khí quyển đã chuyển sang “pha Elnino” và kéo dài đến giữa năm nên sẽ chi phối thời tiết Việt Nam. Hiện tượng cũng đồng nghĩa với hạn hán và thiếu nước gia tăng và đặc biệt là các cơn bão mạnh hay siêu bão.

Góc nhìn Phong Thủy: 

Dưới góc nhìn của các chuyên gia phong thủy, năm 2019 thì Tiết Khí sẽ bất thường, không ôn hòa, dẫn đến thiên tai thường xuất hiện. Nổi bật nhất là hiện tượng hạn hán ở đầu năm, gần cuối năm lại xảy ra lũ lụt. 

Có thể từ tháng 3 đến tháng 7 Âm Lịch sẽ xảy ra hạn hán trường kì. Cuối tháng 9 đến tháng tháng 12 (Âm lịch) sẽ xuất hiện những cơn lũ lụt. Đó là sự mất cân bằng Tiết Khí hoàn toàn. Bất kì sự chủ quan nào trong việc phòng chóng và đối phó với 2 loại hình thiên tai này cũng có thể gánh chịu những thiệt hại rất nặng nề. 

Hồ Hoàng Anh tổng hợp