Sự khác biệt giữa tranh sơn dầu và tranh sơn mài

Hai mảng tranh lớn ở Việt Nam là tranh sơn dầu và tranh sơn mài. Hai loại tranh này có sự khác biệt rõ rệt.

Tranh sơn dầu

Với tranh sơn dầu khi thực hiện nó sẽ có những sự thoải mái về bút pháp, kỹ thuật không bó buộc cũng như dụng màu để lại trên mặt bố. Có thể vẽ chồng đắp lên nhiều lớp. Màu sắc rất phong phú, đa dạng. Không bị ảnh hưởng khi pha trộn vào nhau. Có thể tạo ra những sắc độ tùy thích, khi dụng màu trực tiếp trên mặt bố. Sơn dầu không giới hạn độ dày mỏng cũng như độ đặc loãng của chất liệu vẽ và không đòi hỏi phải có độ phẳng cũng như độ bóng ở mặt tranh. 

Tranh sơn mài

Ngược lại với sơn dầu. Sơn mài rất khó thực hiện trong lãnh vực này. Nó lệ thuộc nhiều vào sản phẩm sơn và màu sẵn có. Các màu thường là chất vô cơ vì chất hữu cơ sẽ bị nhựa của cây sơn hủy hoại. Mặc dầu chất màu vô cơ có thể pha trộn tìm màu trung gian nhưng nó vẫn bị ảnh hưởng cũng như bị chi phối rất mạnh bởi sự rực rỡ của các chất sơn son, vàng bạc, vỏ trứng và đen nhánh của sơn ta..v.v...rất khó hòa hợp vì thế mà có những màu đi chung sẽ bị chìm lỉm mất đi tính năng vốn có. 

Chính vì những lý do trên nên đa phần các họa sĩ chỉ sử dụng các màu theo sơn mài truyền thống. Một khi trong tác phẩm sử dụng nhiều đến các chất kim loại hay vỏ trứng, các màu khác chỉ mang tính điểm xuyến...Một tác phẩm sơn mài thiếu vắng chất vàng bạc hay vỏ trứng bị xem như là mất chất...nó trở thành bức tranh sơn dầu được thực hiện bằng chất liệu sơn mài...

Sơn mài mỹ nghệ hay nghệ thuật nó đòi hỏi một mặt phẳng gần như tuyệt đối và phải có độ bóng.  Không chấp nhận độ lồi lõm, gợn sóng và mờ. Càng bóng càng đẳng cấp. Chính thế mà khi xem một bức sơn mài có đôi người nhìn nghiêng để xem độ bóng, phẳng mà đánh giá tay nghề người thực hiện.