Thủy triều đỏ là gì? Thủy triều đỏ có gây cá chết hàng loạt không?

Thủy triều đỏ (Red tide) là gì?

Thủy triều đỏ (Rea tide) xảy ra khi mật độ của một số loại tảo bùng phát, xảy ra ở cửa sông, mặt biển tích tụ nhanh chóng những cột hoa do tảo biển sinh ra. Các nhà khoa học đôi khi gọi thủy triều đỏ là hiện tượng tảo độc hại nở hoa hoặc HAB. 

Khi hàng triệu các vi tảo sinh sản và co cụm trong một khu vực của đại dương, chúng có thể thay đổi màu sắc của các nước. Từ đó, một màu đỏ thường được nhìn thấy, mặc dù màu sắc có thể dao động từ màu hồng hoặc màu cam nâu hoặc màu vàng.

Nguyên nhân gây ra thủy triều đỏ (red tide) là gì?

Có ba loại tảo kết hợp với thủy triều đỏ, đó là tảo Karenia brevia (đặc biệt phổ biến dọc theo bờ biển phía tây của Florida và bờ Texas ở Mỹ), tảo Alexandrium fundyense (có ở xa hơn về phía bắc, được tìm thấy trên bờ biển Đại Tây Dương từ New England vào Canada), tảo Alexandrium catenella (phổ biến ở Thái Bình Dương, từ Mexico đến Alaska, và dọc theo bờ biển của Australia và Nhật Bản).

Một số yếu tố có thể gây ra hiện tượng tảo nở hoa bùng phát mạnh là khi độ mặn thấp, hàm lượng dinh dưỡng trong nước tăng cao và nhiệt độ nước bề mặt ấm hơn bình thường thường là nguyên nhân là góp phần hình thành một cơn thủy triều đỏ.

Thủy triều đỏ có thể làm chết cá hàng loạt không?

Thủy triều đỏ không chỉ là tai họa của người đi biển;  chúng cũng gây chết sinh vật biển như cá, chim và thậm chí cả lợn biển. Và chúng có thể có tác động nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Các loại tảo có liên quan đến thủy triều đỏ có chứa một chất độc có ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh và tiêu hóa của động vật. Thủy triều đỏ thường đi kèm với hiện tượng cá chết hàng loạt, các sinh vật biển khác... và điều đó cũng có thể xảy ra với loài chim và động vật khác nếu chúng ăn cá chết và hấp thụ quá nhiều độc tố.

Một cơn thủy triều đỏ ở Florida (Mỹ) vào năm 1996. đã giết chết hàng loạt lợn biển , trong khi một thủy triều đỏ trong năm 2012 có thể là nguyên nhân gây ra cái chết hàng loạt của những con mực ở California (Mỹ). Thủy triều đỏ xảy ra vào cuối năm ngoái ở Hong Kong khiến 36 tấn cá chết. Năm 2013, thủy triều đỏ tại bờ biển đảo Borneo, phần do Malaysia kiểm soát (đảo chia làm ba phần thuộc chủ quyền của ba nước Brunei,Indonesia và Malaysia), làm hai người thiệt mạng, sau khi họ ăn sinh vật biển bị nhiễm độc. 

Thủy triều đỏ có gây hại đến con người không?

Con người cũng dễ bị ảnh hưởng bởi sự độc hại của một thủy triều đỏ. Khi sóng đánh vào bờ có thể giải phóng độc tố của tảo vào không khí, gây ra các vấn đề hô hấp ở người sống gần bờ biển, đặc biệt là với những người có bệnh hen suyễn hoặc các bệnh đường hô hấp khác.

Tảo độc của thủy triều đỏ có thể tích tụ trong động vật có vỏ như ngao, sò... Trong 38 loài tảo chứa độc tố thì độc tố nguy hại nhất chứa trong ngao, sò đối với con người là: DSP, PSP, ASP và NPS. DSP... đây là độc tố gây tiêu chảy, sinh ra do nhuyễn thể ăn phải tảo độc nhóm Dinoflagellate. Loài này chỉ gây rối loạn đường ruột, tiêu chảy, buồn nôn,đau bụng, nếu điều trị kịp thời thì sau 3 - 4 ngày sẽ khỏi.

Nguy hiểm là độc tố PSP gây bại liệt, xuất hiện 30 phút sau khi ăn gồm: cảm giác tê ở môi, cổ, mặt, cùng cảm thấy như có kiến bò trong các ngón tay và ngón chân, nhức đầu, chóng mặt và buồn nôn, nói năng không còn mạch lạc, mạch đập nhanh, thở khó... Trường hợp nặng có thể chết vì bị liệt hô hấp. Độc tố ASP, NSP, gây nhũn não, mất trí nhớ, sau khi gây buồn nôn, tiêu chảy bắt đầu tác động đến dạ dày, thần kinh gây hoa mắt, choáng ngất, nồng độ cao sẽ phá hủy tế bào thần kinh tạm thời hoặc vĩnh viễn gây mất trí nhớ và tử vong. 

Tham khảo Livescience và một số nguồn khác.