Vi diệu thay người mẹ Do Thái!

Nhân ngày Mother’s Day, hãy cùng Ohay.Tv tìm hiểu những bí quyết nào mà các Hiền Mẫu người Do Thái truyền cảm hứng phấn đấu, giáo dục nghị lực, rèn luyện phẩm chất cho con họ trong suốt những khoảng thời gian đen tối của dân tộc này.

1. Tri thức là tài sản lớn nhất

Lịch sử đau thương của dân tộc Do Thái cho thấy họ luôn phải đối mặt với sự cướp bóc, giết chóc và nhiều lúc đưa họ đến nghịch cảnh bần cùng hóa. Có một người mẹ Do Thái hỏi con mình rằng:  “Nếu ta bị kẻ thù tấn công, chúng sẽ cướp hết tất cả, chúng ta sẽ rời đi. Vậy con sẽ theo gì ?”Đứa con đang lưỡng lự thì người mẹ trả lời: “Con không mang theo được bất cứ gì ngoài chính con và trí tuệ của con” 

Qua câu chuyện trên, ta thấy người Do Thái rất coi trọng tri thức. Người mẹ luôn dạy con cách tích lũy thật nhiều tri thức cả trong sách vở lẫn trong cuộc sống. Trong những lúc phải lưu vong, dù phải tìm mọi cách để mưu sinh nhưng họ vẫn dành nhiều thời gian để dạy con và có lẽ trong hoàn cảnh ấy họ không muốn con mình học để đạt được nhiều thành tích, học vị mà họ coi việc học là việc sinh tồn của thế hệ mai sau.  

Đối với những người mẹ này, tri thức quan trọng hơn cả tài sản. Tri thức có thể làm ra của cải, ngược lại thì của cải không thể mua được tri thức. Như Kinh Talmud (được xem là nền tảng của các chuẩn mực đạo đức Do Thái Giáo) có đoạn viết: “Tài sản có thể mất nhưng tri thức và trí tuệ thì mãi không mất được”.Bằng cách thường xuyên khuyến khích các con mình tiếp cận liên tục với tri thức, qua đó, các bà mẹ Do Thái đã giúp con mình rèn luyện, phát triển trí tuệ. Sự học tập liên tục không ngừng nghỉ được xem truyền thống hằng ngày của cộng đồng Do Thái tại bất cứ nơi đâu. 

Quá trình này diễn ra trong hơn ngàn năm đã giải thích vì sao dân tộc Do Thái có chỉ số IQ trung bình cao nhất thế giới hiện nay.Khác với truyền thống coi trong sự học của người Việt tức là đem kết quả của sự học là những vị trí trong xã hội hay những thành quả về mặt kinh tế , đối với người Do Thái kết quả của sự học là để “Thành Người”. 

2. Học từ trong bụng mẹ

Không những vậy, người mẹ Do Thái đã bắt đầu dạy con từ khi chúng còn trong bụng mẹ. Có thể xem đây là một phương pháp “thai giáo” rất độc đáo của họ. Trong thời gian mang thai, ngoài việc tránh xa những điều ô uế có thể ảnh hưởng đến thai nhi, người mẹ luôn tạo cho mình những suy nghĩ tích cực và tốt đẹp vì theo họ điều này có tác động đến khí chất của đứa bé. 

Đồng thời, họ thường xuyên nghe nhạc, đọc sách vì họ tin rằng nó giúp cho não bộ đứa bé phát triển dù trong bụng mẹ chúng vẫn có thể nghe và cảm nhận, đó là những nguồn tri thức đầu tiên mà đứa trẻ lĩnh hội một cách tự nhiên.Và khi chúng chào đời, người mẹ ngày ngày vẫn kể chuyện cho chúng nghe, đây có thể là nguyên nhân người Do Thái biết đọc viết và tính toán rất sớm. 

Từ hàng ngàn năm trước công nguyên, trẻ em Do Thái hầu hết biết đọc biết viết, và khi lưu lạc ở châu Âu, người Do Thái cũng có tỷ lệ biết đọc, biết viết cao hơn người bản địa. 

Những đứa trẻ dù chưa biết đọc nhưng đã thuộc rất nhiều mẩu chuyện trong kinh Talmud hay những câu chuyện về cuộc sống quanh chúng. Khi đã biết đọc chúng được cha mẹ khuyến khích đọc sách như một nguyên tắc bắt buộc. Thế nên, người Do Thái dù tham gia bất cứ ngành nghề nào họ cũng đọc rất nhiều. Một nguyên tắc bất di bất dịch là “Tích lũy kiến thức đi đôi với việc tích lũy tài sản”.

3. Hãy để con tranh luận

Khác với cách giáo dục áp đặt từ một số nước Á Đông, các bà mẹ Do Thái luôn muốn các con mình tự do bày tỏ quan điểm của chúng. Việc tranh luận giúp họ hiểu con mình nhiều hơn. 

Dĩ nhiên, các cuộc tranh luận luôn ôn hòa. Dù bạn là những bậc phụ huynh và bạn có thể mắc sai lầm về vấn đề nào đó, các con của bạn sẽ lên tiếng nhưng ngay sau đó bạn sẽ không mắc những sai lầm tương tự. Với người Do Thái, việc tranh luận là biện pháp hữu hiệu để giải quyết các vấn đề trên tinh thần tôn trọng lẽ phải. Họ khuyến khích điều này vì con cái lẫn cha mẹ luôn cần được nhắc nhở. 

Thông qua việc để các con tự do bày tỏ ý kiến họ cũng biết rằng các con mình muốn gì, chúng đang vướng mắc phải vấn đề gì, có những chuyển biến gì trong tâm lý đứa trẻ. Ở Việt Nam, chúng ta nhận ra rằng đứa trẻ ít dám chia sẻ nhiều việc với các phụ huynh vì điểm này, chúng ta không cho chúng có quyền công bằng để lên tiếng.Hãy tìm cách để lắng nghe con trẻ nhiều hơn.Và điều này cũng giúp cho người Do Thái luôn đạt được sự tự tin hơn trong các quan hệ cộng đồng, xã hội. Khiến họ mạnh dạn và đột phá hơn trong cách tư duy. 

Bạn có bao giờ nhận ra, hiện nay tại Việt Nam rất đông các thanh thiếu niên khá e dè khi xuất hiện trước đám đông hoặc không thể làm việc theo nhóm hiệu quả.Trong việc giáo dục con cái, người Do Thái coi việc tranh luận cũng thể hiện sự công bằng trong một gia đình. Họ tranh luận với nhau rất nhiều. Nhưng sau mỗi cuộc tranh luận họ lại tìm ra phương án một cách dân chủ nhất và tôn trọng nguyên tắc không áp đặt ý kiến của mình lên người khác. 

Thậm chí, họ có thể tranh luận với cả giáo viên của mình và đưa ra quan điểm, đặt câu hỏi nếu có những vướng mắc trong quá trình học và người giáo viên cũng tích lũy được những kinh nghiệm từ chính những học sinh của mình. Qua tranh luận, các vấn đề được làm sáng tỏ và minh bạch hơn. 

Người mẹ Do Thái luôn muốn con mình đặt ra những câu hỏi để cả hai bên cùng nhau thảo luận, họ nghĩ rằng học không chỉ là học thuộc lòng những kiến thức đã có mà phải luôn gợi mở để phát triển và câu hỏi là không bao giờ kết thúc.

4. Nào cùng cười lên các bà mẹ

Người mẹ Do Thái thấy con mình đẹp nhất là khi chúng cười. Và phải thừa nhận rằng đa phần người Do Thái rất hóm hỉnh và hài hước. Từ khi con còn nhỏ, họ đã cho chúng một bầu không khí luôn luôn vui tươi dù trong bất cứ hoàn cảnh nào của dân tộc. Một nghiên cứu cho thấy, sự hài hước và lạc quan tạo dễ tạo ra sự thành công trong tương lai cho những đứa trẻ này. Kẻ thù có thể cướp đi gia sản của họ nhưng không thể tước đi  sự lạc quan của những con người hài hước này.Quan trọng hơn, là người mẹ không cho phép con mình bị nổi giận, vì theo họ, khi sự nổi giận đến thì sự khôn ngoan ra đi. 

Trong lúc chúng loay hoay ghép mãi một món đồ chơi không được người mẹ sẽ ngồi bên cạnh và cổ động chúng, thỉnh thoảng lại kể chuyện vui cho chúng nghe, và thế là cơn bực tức trôi qua, đứa trẻ kiên trì hoàn thành món đồ chơi mà không bị sự nổi giận làm cản trở. Đó là tố chất tuyệt vời của các doanh nhân Do Thái, luôn luôn bình tĩnh trước mọi sự việc.

5. Không khoe khoang con cái

Việc tự hào về thành tích của con cái trước mặt bạn bè chẳng có gì là sai. Một người mẹ Do Thái cũng nghĩ con mình là tạo vật hoàn hảo do Chúa ban tặng. Tuy nhiên, họ không hề khoe khoang con cái dù chúng đạt nhiều ưu điểm. Vì sao?Vì  con bạn chính là phản chiếu một phần nào bản thân của bạn cả về hình thể lẫn tính khí. 

Người mẹ có thể được xem người thầy đầu tiên cho các con. Khi bạn khoe khoang bạn đang tập cho con mình tính khoe khoang trước mọi người. Theo người Do Thái, việc khoe khoang sẽ dẫn đến sự kiêu ngạo mà kết quả của sự kiêu ngạo là sự bại hoại. Bạn luôn khoe khoang con mình quá nhiều khiến chúng có thể tự mãn và nếu trong tương lai, chúng gặp một thất bại khiến bạn thất vọng, chúng sẽ gánh chịu một cú sốc thực sự do chính bạn tạo ra. 

Và khi bạn khoe khoang thì chắc chắn là bạn đang tập cho con bạn một đức tính khoe khoang điều mà không ai muốn khi chúng trưởng thành.Mới thấy rằng một triệu phú người Do Thái vẫn ăn mặc bình dân nhưng phong thái rất tự tin. Trang sức lớn nhất của người Do Thái là thành tựu chỉ không phải sự khoe khoang những thứ thuộc về vật chất bên ngoài. Họ nghĩ rằng sự khoe khoang sẽ dẫn đến nhiều hậu quả, đồng thời khi khoe khoang, bạn có thể vui vì lời nói của mình nhưng chắc chắn có thể làm người khác phật ý. 

6. Bay lên mặt trăng

Một bà mẹ Do Thái trò chuyện cùng con: 

- Mặt trăng ở đâu nào, con yêu ? 

- Mặt trăng xoay quanh trái đất ! 

- Thế khi nào ta thấy được mặt trăng ? 

- Buổi tối. Nhưng con muốn thấy mặt trăng cả ngày ! 

- Thế con phải làm sao ? 

- Con sẽ bay lên mặt trăng ! 

- Tốt lắm con yêu. Chúng ta sẽ suy nghĩ về phương án này nhé! 

Phải nói rằng những ý tưởng điên rồ của người Do Thái đã cống hiến cho nhân loại những phát minh vĩ đại. Người mẹ Do Thái luôn khuyên các con của mình tự do suy nghĩ và tưởng tượng. 

Nếu con bạn vẽ một trái táo và tô nó màu tím thì bạn sẽ thốt lên là “Làm gì có trái táo màu tím. Vẽ lại ngay đi !” hoặc giáo viên  mỹ thuật sẽ cho đứa bé điểm thấp. Nhưng bà mẹ Do Thái sẽ trả lời rằng “Tốt lắm! Không phải lúc nào trái táo cũng màu đỏ.” Và người giáo viên sẽ khen đứa bé rằng “Tất cả trái táo đều màu đỏ nên chúng ta cần làm điều gì đó đặc biệt hơn”. 

Ý tưởng luôn luôn được xã hội Do Thái tôn trọng vì đó chính là nguồn tài nguyên vô tận của dân tộc này. Chính vì thế, khi đứa trẻ có những suy nghĩ khác lạ, người mẹ sẽ khuyến khích chúng tưởng tượng giúp cho sự tư duy thêm phần trừu tượng và mạnh mẽ, táo bạo hơn. Luôn khám phá và đột phá chính là phẩm chất ưu việt của người Do Thái.

7. Hãy tôn trọng để được tôn trọng

Người Do Thái luôn tôn trọng mọi tầng lớp trong xã hội. Vì mọi người được Chúa tạo ra đều đặt để cho họ một vai trò trên trái đất và mọi người đều sinh ra trong sự công bình. 

Một bà mẹ Do Thái sẽ luôn niềm nở khi con gái mình đưa về nhà một giáo sư đạt giải Nobel hay một anh chàng sửa xe ô tô. Điều đó với họ chẳng có gì khác biệt, họ sẽ luôn ân cần đón tiếp chàng trai. 

Nguyên tắc của họ bạn của các con cũng chính là bạn của mình.Một ông chủ tập đoàn lớn người Do Thái sẽ luôn coi trọng cả một nhân viên cấp thấp nhất và lắng nghe họ. Đôi khi, chính từ những nhân viên ấy, họ sẽ phát hiện ra điều gì thú vị trong việc điều hành công ty hay ý tưởng cho một sản phẩm mới. 

Ý tưởng theo họ đến từ mọi nơi, mọi người chứ không hẳn đến từ những chuyên viên tư vấn cấp cao nên phải dành cho tất cả mọi người sự tôn trọng đê mình được sự tôn trọng.Một vị quản lý trong một tập đoàn điện thoại vài thập niên trước đây hỏi một anh nhân viên của xưởng lắp ráp rằng “Theo anh, thì anh muốn gì khi gọi điện thoại”, anh nhân viên trả lời rất đơn giản “Tôi muốn vừa nghe được giọng vợ mình vừa thấy hình gia đình mình trong lúc rảnh rỗi”. Thật tuyệt, thế là tính năng video call được phát triển.

Chào đón Ngày Của Mẹ! 

Nếu bạn đang làm mẹ hãy gởi những lời chúc thật tốt đẹp đến mẹ hiền yêu dấu của mình và hãy bắt đầu để trở thành người mẹ tuyệt vời của các con bạn.

Hồ Hoàng Anh