Ý nghĩa của câu niệm 'A Di Đà Phật'

A Di Đà Phật là danh xưng của một vị Phật mà không mang nghĩa là một Đức Phật lịch sử. Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni mới là Đức Phật lịch sử và là một con người có thật, trong khi Đức Phật A Di Đà là một vị Phật theo truyền thuyết và hay được nhắc đến trong những tạng kinh Đại Thừa.  

Phương pháp niệm Phật đã có ở thời kỳ của Đức Phật nhưng thực ra từ ban đầu, các vị thánh đệ tử của Đức Phật và cuộc đời của Đức Phật cũng chưa bao giờ niệm A Di Đà Phật và cả những kinh điển nguyên thủy cũng chưa bao giờ đề cập đến A Di Đà Phật nên có thể xem đây là một danh từ phát sinh sau này.  

Sau khi 4 phương thức hành trì về niệm Phật ra đời, thì câu A Di Đà Phật mới bắt đầu phổ biến đến ngày nay, và được sử dụng trong rất nhiều tình huống với từng ý nghĩa khác nhau. 

- Khi chúng ta gặp quý thầy, quý Phật tử đồng đạo; ta thường chắp tay A Di Đà Phật. 

Ý nghĩa: Chào Thầy/Chào Phật tử, Thầy/Phật tử có khỏe không. Chào nhau bằng câu A Di Đà Phật để hạn chế bớt đi những điều thị phi sau đó. 

- Kể một chuyện vui nào đó trong gia đình hoặc của bản thân thì thường được bày tỏ ý niệm bằng câu A Di Đà Phật.

Ý nghĩa: Xin tùy hỷ chúc mừng các vị. 

- Khi đến chùa để cúng dường cho các chư thầy, các thầy sẽ nói A Di Đà Phật.

Ý nghĩa: Mang ý nghĩa cảm ơn. Thực tế khi nhận được vật phẩm cúng dường, chúng ta thường thấy các Thầy không nói cảm ơn gì cả mà chỉ thành tâm chắp tay lại A Di Đà Phật. Vì cơ bản các Thầy chỉ là người đứng ra tạo phúc điền cho những người đã phát tâm cúng dường. 

- Khi nghe một chuyện buồn đau, hoặc nghe tin một người vừa qua đời, chỉ niệm câu A Di Đà Phật.

Ý nghĩa: Xin chia sẻ niềm đau vì đời là bể khổ. Hoặc nguyện người vãng sanh Tây phương tịnh độ.

Điều này đặc biệt đúng với người tu. Vì với một người tu, đã nghe theo giáo lý của Đức Phật, khi nghe chuyện sinh tử đến là điều rất bình thường. Bản chất các pháp vô thường, đổi thay, thân già bệnh chết, không có một ai có thể ngoại lệ. Nên việc chấp niệm A Di Đà Phật như một lời hồi hướng, là lời chúc lành để người mất đi được vãng sanh (siêu thoát).

 - Khi nghe một người - không có tu tập Phật Pháp - làm điều ác nhưng sắp qua đời, chúng ta đến hộ niệm và niệm A Di Đà Phật cho người đó. 

Ý nghĩa: Câu A Di Đà Phật đó mang một ý nghĩa là gieo cho người này một chút duyên lành. Tùy ý niệm thiện ác mà hạt giống này sẽ dẫn dắt họ trên tiến trình tái sinh của kiếp sau. 

- Một người tu hành đã tạo được nhiều phúc đức, trước khi lâm chung cũng niệm A Di Đà Phật thì có ý nghĩa gì? 

Ý nghĩa: Xin chào, vĩnh biệt mọi người, tôi về nơi cõi Phật. Tức là người này tự tin cho việc tu của chính mình nên câu A Di Đà Phật này không mang ý nghĩa khổ đau, mà là một lời từ biệt. 

Ngoài ra, niệm A Di Đà Phật còn có tác dụng giúp chúng ta bình tĩnh trước mọi tình huống. Đức Phật đã nói trong kinh Pháp Cú rằng: "Chiến thắng vạn quân không bằng chiến thắng lấy mình. Chiến thắng lấy mình là chiến công oanh liệt". Cho nên trong mọi tình huống, chúng ta có thể A Di Đà Phật, để có đủ năng lượng và sự tỉnh táo. Đau khổ không thể giải quyết vấn đề, mà tỉnh táo và tự tin mới có thể xử lí vấn đề của bạn một cách tốt nhất. 

Nguồn: Tổng hợp từ bài giảng của ĐĐ Thích Phước Tiến